Chiếc khăn lụa của Hermès: Sự hình thành một biểu tượng
Ngày đăng: 03/12/18
Chiếc khăn lụa vuông mang tên Carré, được Robert Dumas cho ra đời năm 1937, là một trong những thiết kế mang tính biểu tượng của thương hiệu Hermès. Điều thú vị là ban đầu ông không hề có ý định tạo ra sản phẩm đó. Cháu trai, đồng thời là giám đốc nghệ thuật của tập đoàn Hermès, Pierre-Alexis Dumas hồi tưởng: “Kể từ lúc bắt đầu, chiếc Carré của Hermès được xem như là một vật dụng, chứ không phải là một phụ kiện thời trang”.
Ông Robert Dumas rất đam mê thiết kế, tuy nhiên công việc điều hành nhà Hermès ngăn cản ông làm mọi thứ chỉ theo ý muốn. Vì thế, nhà mốt đã kết hợp với những nghệ sĩ tài năng, và sự hợp tác này kéo dài cho đến ngày nay. Pierre-Alexis Dumas cho biết thêm: “Những chiếc khăn Carrés không được sản xuất như những tác phẩm nghệ thuật, mà như cách chúng tôi tuyển dụng nhân tài theo cách đặc biệt”.
Qua 81 năm, hàng ngàn tấm khăn đã được chế tác bởi những nghệ nhân lành nghề. Cũng qua từng ấy năm, tổng cộng đã có hơn 2,000 mẫu thiết kế được tạo ra, bởi hơn 100 nghệ sĩ. Sự sáng tạo với chiếc khăn lụa không ngừng nghỉ cho đến ngày nay.
Sự ra đời của chiếc khăn Carré
Giống như những sản phẩm thủ công khác của Hermès, quy trình sản xuất ra một chiếc khăn Carré rất cầu kì và tỉ mỉ, mất tới 18 tháng chỉ để tạo ra một chiếc khăn. Lụa được dùng để làm khăn Hermès Carré bắt nguồn từ một xưởng tại Brazilian với đặc tính nổi tiếng là mềm mại, các loại khăn khác khó có thể sánh kịp. Một tấm khăn Carré cần 450km sợi tơ, chiều dài để làm nên 1000 chiếc khăn lụa Hermès tương đương khoảng cách từ Trái Đất tới Mặt Trăng.
Công đoạn thiết kế
Mỗi mùa, hơn 10 bản thiết kế trên giấy được đưa đến xưởng tại Lyon. Tại xưởng chế tác, các nhân viên thiết kế khăn bắt đầu những bản mock-up (bản minh hoạ) với kích thước thật được vẽ bằng tay trên một tấm bìa kích thước 90x90cm, và từ đó được chuyển thành các âm bản với nhiều màu khác nhau.
Đây là nơi mà nhà chế tác đóng vai trò như một “nhà phiên dịch” nhưng chỉ khác là bằng ngôn ngữ thiết kế với sự kết hợp của các màu sắc – điều sẽ quyết định số lượng âm bản cần có. Cúi mình bên dưới hộp sáng, nhà chế tác dò từng màu sắc trên một âm bản trong suốt được đặt lên trên của mẫu mock-up của bản thiết kế. Công việc này rất tốn thời gian – một mẫu thiết kế với 30 màu khác nhau yêu cầu 400 – 600 giờ chế tác, trong khi mẫu phức tạp có thể mất tới 2,000 giờ.
Từ bản in tới đường vắt sổ cuối cùng
Những người phụ trách màu sắc thì đề xuất những chuỗi màu sử dụng cho bản mock-up, sản xuất ra 10 hoặc hơn để tạo nên sự hòa hợp về màu sắc cho mỗi chiếc khăn, trước khi chọn ra những thành quả cuối cùng để đem đi in ấn. Bước này cũng đòi hỏi nhân lực khá nhiều, mà có thể lên tới bốn tháng chuyển tải được hết những sắc thái của một họa tiết đặt trên các bộ khung. Được trang bị một tấm bảng với 75,000 tông màu, các nhà lựa chọn màu sắc phải đưa ra những công thức cho mỗi tông màu, gồm tỉ lệ chính xác màu nhuộm và những màu cần đi cạnh nhau. Đằng sau phép màu của những màu sắc, chính là những phép toán và sự kì diệu của hóa học.
Tiếp theo, công việc của một nghệ nhân phụ trách về màu sắc là làm thủ công để cho ra màu được chọn. Người ta dùng nồi, cân, khay để trộn màu. Sau khi màu sắc đã được chuẩn bị xong, các cuộn lụa được trải dài trên những chiếc bàn in. Một khung hình áp dụng cho từng cuộn một, mỗi lần một màu cho tới khi mẫu hoạ tiết cuối cùng được tạo nên. Một khi màu khô, người ta sẽ hấp hơi, sau đó là công đoạn rửa sạch loại bỏ đi những màu sắc bị lem hay những phần keo còn sót lại; sau đó phơi khô trên một mặt phẳng của một tấm thảm nhiệt.
Bước cuối cùng, cũng là bước tạo ra những mũi khâu độc đáo của những chiếc Hermès Carré – vắt sổ theo kiểu Roulotté được thực hiện thủ công. Hoàn thành trong vòng 30 phút bởi một thợ may đầy kinh nghiệm. Cô sử dụng những sợi chỉ cùng màu sắc của khăn lụa để viền từ mặt phải, mép khăn cuối cùng được cuộn tròn.
Carré và thời trang
Carré Wash và Twillon là những sản phẩm được biến thể từ chiếc khăn Carré kích thước và chất liệu khác biệt. Chiếc Carré Wash, kích thước 90x90cm, đã trải qua một chuỗi xử lý đặc biệt bởi những nghệ nhân: một quá trình ngâm và giặt riêng biệt giúp vải càng mềm mại và mượt mà hơn. Không chỉ tạo ra bề ngoài cổ điển tinh tế, thích hợp để mang hằng ngày, chiếc khăn còn có thể giặt sấy bằng máy.
Twillon – một thiết kế nhỏ và dài hơn so với Twilly, có kích thước 193x3cm, là một dải lụa được làm theo mẫu hoa văn của những chiếc khăn tay, giúp các nàng càng trở nên thời trang hơn nữa khi xuống phố.
Chuyển ngữ: Blue
Bài Allyson Klass, theo Senatus