Uncanny Valley makeup – Vẻ đẹp ám ảnh lai tạo giữa con người và người máy

Ngày đăng: 06/12/23

Trước cuộc “tấn công” đáng sợ của trí tuệ nhân tạo, nhân loại giáng đòn trả đũa bằng cách bắt chước lại nó, với trào lưu trang điểm mới – Uncanny Valley. 

Trong thời đại mới, ranh giới giữa công nghệ, trí tuệ nhân tạo và cuộc sống con người dần được xóa nhòa. Sự xuất hiện của robot hay những sáng tạo công nghệ tiên tiến có vai trò thay thế được con người đã không còn đem đến một cảm giác bất ngờ đầy mạnh mẽ như trước. Bởi lẽ, những phát minh thông minh ấy đã quá quen thuộc với đời sống của con người. Robot giờ đây không chỉ là một khối máy móc trừu tượng, to lớn mà đã được cập nhật, nâng cấp liên tục. Chúng không chỉ được thiết lập những công năng tiên tiến mà còn được tạo hình ngày càng giống với con người nhất. Những sáng kiến về trí tuệ nhân tạo, công nghệ AI được tìm thấy ở mọi lĩnh vực. Trong ngành công nghiệp thời trang, AI vừa là công cụ lợi hại vừa là “ác mộng” đầy ám ảnh, vì chúng tạo ra những “tác phẩm” chân thật đến đáng sợ, từ những người mẫu, thiết kế, sàn diễn, hay những màn hợp tác không-tưởng AI có thể tạo ra tất cả chỉ bằng vài dòng code hoặc trong thời gian rất ngắn. Chúng đe dọa đến sự hiện diện của con người. Những tác phẩm vừa ảo vừa thật đấy đem lại một cảm giác khó giải thích khi chúng ta nhìn chúng. Có một chút “rợn người”, một chút kinh hãi, bất an pha chút tò mò, nếu bạn trải qua những cảm giác như vậy khi nhìn vào một con robot hay một người máy giống hệt người thì chắc chắn bạn đã trải qua hiện tượng “Uncanny Valley”. 

“Uncanny Valley” xuất hiện từ đâu?

Hiện tượng “Uncanny Valley” xuất hiện từ năm 1970. Giáo sư người Nhật Masahiro Mori – “cha đẻ” của robot công dân, đã định nghĩa hiện tượng kỳ lạ này để mô tả cảm giác mà con người trải qua khi đối mặt với một con robot (hoặc bất cứ thứ gì không phải con người), nhưng có tạo hình chân thật với con người nhất. Đó là một sự ngờ vực, một sự xáo trộn về cảm xúc, hay những khung bậc cảm xúc khó tả. Đó là một cảm giác “rợn người gay óc” khi  xem video về robot Sophia hoặc khi xem bộ phim “Cats” năm 2019 với những chú mèo hình người CGI. Đối với các bộ phận công nghệ giả hình người như cánh tay robot, hay bàn chân nhựa, hoặc các nhân vật hoạt hình trên truyền hình, chúng ta vẫn có sự yêu thích nhất định. Nhưng khi đứng trước những bức tượng hình người chân thật từ mái tóc, làn da, nếp nhăn, cho đến các biểu cảm, mức độ yêu thích đấy lại “tuột dốc không phanh”. Khi xếp cạnh những cảm xúc trên lại với nhau dưới dạng một biểu đồ, cảm giác ở hiện tượng “Uncanny Valley” tạo thành hình thung lũng sâu. Đây cũng là lý do giải thích cho cái tên của hiện tượng “thung lũng kỳ lạ”. 

 

View this post on Instagram

 

A post shared by Sophia the Robot (@realsophiarobot)

Từ một cảm giác đang sợ đến một xu hướng làm đẹp được yêu thích

Mặc dù không phải là một cảm giác thoải mái gì, nhưng Uncanny Valley đã đặc biệt thu hút tư duy bứt phá của các tín đồ trẻ tuổi ngày nay. Từ đó, một xu hướng mới đã xuất hiện trong thế giới làm đẹp – Uncanny Valley makeup, phong cách trang điểm tái tạo lại cảm giác kỳ lạ khi đối mặt với robot giống người. Trong “vũ trụ xu hướng” TikTok, chúng ta đã thấy vô số chiếc video tutorial, hướng dẫn một layout trang điểm không phục vụ mục đích khiến người diện trở nên đẹp hơn hay gây ấn tượng với người khác, thay vào đó là thu hút mọi ánh nhìn bằng một hiệu ứng không thực tế, vừa ảo vừa thật, vừa hấp dẫn vừa khó chịu. Lớp trang điểm Uncanny Valley đặc trưng với một lớp nền trắng bệt, mang đậm đường nét sân khấu, điểm xuyết bằng phần khối đậm đen, kết hợp cùng cách vẽ nguệch ngoạc các bộ phận trên khuôn mặt như mắt, mũi hay miệng, cùng đó là một mái tóc giả màu đen, cũng như các bước hoàn thiện khác như tẩy trắng lông mày, kéo dài khóe miệng, đeo lens đen có con người to như muốn “nuốt chửng” lòng trắng mắt. Tất cả tạo nên một tổng thể vừa thật vừa ảo, một hiệu ứng vừa xa vừa gần, ấn tượng một cách vô cùng đặc biệt. 

@___melachan___Uncanny valley?♬ Brutus (Instrumental) – The Buttress

@catareyyes UNCANNY VALLEY MAKEUP😭😭☠️ #fypシ ♬ sonido original – catita reyes

Sự tò mò, tinh thần sáng tạo không giới hạn, luôn muốn “thoát kén” của tín đồ làm đẹp ngày nay đã làm nên thành công cho màn debut Uncanny Valley tại nền tảng TikTok. Hashtag #uncannyvalley có hơn 150 triệu lượt xem. Thành công này tiếp tục là một trong những minh chứng đầy tin cậy cho sự thể hiện cái tôi rất táo bạo của thế hệ mới trong thế giới thời trang và làm đẹp. Trước sự tấn công đáng sợ của trí tuệ nhân tạo, công nghệ AI, họ đã không “đầu hàng”, ngược lại đã đáp trả lại một cách đầy hài hước. AI sao chép con người, vậy tại sao chúng ta lại không bắt chước lại chúng? Từ đó tình thế đã được xoay chuyển. Lấy diện mạo đáng sợ của những con robot giống người, giới trẻ biến nó thành một nguồn cảm hứng làm đẹp mới để thỏa sức sáng tạo, với khí chất “kỳ lạ cũng là một loại nhan sắc”. Sự phổ biến của xu hướng trang điểm Uncanny Valley cũng chẳng quá khó hiểu, bởi lẽ ngày nay vẻ đẹp không còn tuân theo bất kỳ tiêu chuẩn nào, trang điểm cũng chẳng còn được sử dụng như một cách để quyến rũ bất kỳ ai, thay vào đó là khai thác khía cạnh thực tế, cởi mỏe và tập trung hơn vào cách thể hiện câu chuyện của con người bên trong. 

@nganheeepp Trả lời @Kem.Ca Đến cả tui còn sợ ☠️💀 #uncannyvalley #uncannyvalleymakeup #uncannyvalleyeffect #uncannyvalleytrend #horrortok #creepymakeup #cosplay #makeuptransformation ♬ Brutus (Instrumental) – The Buttress

@kaho7911 #uncannyvalley ♬ Brutus (Instrumental) – The Buttress

Thực hiện Dory

Theo nssgclub