Coco Chanel: The Woman Who Reads – Một tượng đài của thời trang

Ngày đăng: 25/04/23

Từ hơn 10 năm trước, có một người đàn ông bắt đầu đi khắp thế giới để “kể” câu chuyện The Woman Who Reads, mà “The Woman” – Người phụ nữ đó không ai khác ngoài một tượng đài của thời trang – Coco Chanel.

Người phụ nữ đọc

Culture Chanel: The Woman Who Reads (hay “La Donna Che Legge”) – một chuỗi sự kiện triển lãm in dấu chân trên khắp thế giới, được tổ chức bởi nhà giám tuyển Jean-Louis Froment, có thể ví như một đề tài nghiên cứu nhằm giải cấu trúc cuộc đời của Gabrielle Coco Chanel qua những quyển sách mà bà yêu thích.

Culture Chanel lần đầu tiên được giới thiệu tại Moscow vào năm 2007 (Pushkin State Museum of Fine Arts), Shanghai (Museum of Contemporary Art) và Beijing (National Art Museum of China) vào năm 2011, Canton (Opera House) và Paris (Palais de Tokyo) vào năm 2013, Seoul (DongdaemunDesign Plaza) trong năm 2014, và tại Venice (Ca’ Pesaro Palace) vào năm 2016.

Venice là phần thứ 7 của Culture Chanel, một lần nữa tiết lộ các nhà văn, nhà thơ, những tiểu thuyết và quyển sách đã truyền cảm hứng cho Gabrielle Chanel trong suốt cuộc đời bà. Sự kiện triển lãm bắt đầu từ tháng 9/2016 và kéo dài đến ngày 8/1/2017, tại Phòng Trưng Bày Nghệ Thuật Hiện Đại Quốc Tế (International Gallery of Modern Art), Ca’ Pesaro Palace, thành phố Venice. Các tín đồ thời trang tại Ý và du khách khi ghé thăm Venice đã có một cơ hội tuyệt vời để ngược về quá khứ, bước vào thế giới riêng tư của nàng Gabrielle Coco Chanel, khám phá một cuộc sống đáng ngưỡng mộ khác bên ngoài danh tiếng của một nhà thời trang hàng đầu.

Jean-Louis Froment cũng là tác giả biên soạn quyển sách “Culture Chanel: The Woman Who Reads”. Jean-Louis Froment đã nhấn mạnh mối quan hệ mắc xích được hình thành giữa những quyển sách, tác phẩm văn học, thi ca, các ghi chú viết tay và những món trang sức, dòng nước hoa, các mẫu thiết kế trang phục – sợi dây liên kết khẳng định một ngôn ngữ thẩm mỹ tuyệt vời, được công nhận qua những đóng góp và sức ảnh hưởng của Coco Chanel đối với thế giới thời trang.

Thư viện riêng của Coco Chanel

Trong suốt cuộc đời, sách là những gì gần gũi nhất với Coco Chanel. Ngày nay, những quyển sách nằm lặng lẽ trên các kệ tường của căn hộ nổi tiếng ở 31 Rue Cambon, cảnh quan yên tĩnh của thư viện và những cánh bình phong kiểu Trung Quốc (Coromandel screens) vẫn giữ hiện trạng như lúc Coco Chanel còn trú ngụ nơi đây. Mùi của các món đồ da, sơn mài, pha lê trộn lẫn với hương nước hoa N° 5 và giấy cũ. Tuy nhiên, đôi lúc căn phòng cũng trở nên rộn ràng hơn vì những vị khách thăm ghé, tour tham quan căn hộ của Chanel ở Paris thu hút nhiều tín đồ thời trang mong muốn khám phá các ngóc ngách sâu lắng của thần tượng.

Chương trình triển lãm Culture Chanel: The Woman Who Reads tập hợp một loạt các tác giả, tác phẩm cổ điển đã “chứng kiến” cuộc đời của Gabrielle Chanel qua những trang chữ. Thư viện của Gabrielle Coco Chanel cũng bao gồm nhiều quyển sách của các nhân vật nổi tiếng có mối quan hệ thân mật với bà lúc sinh thời. Từ những nhà thơ Hy Lạp và La Mã cổ đại như Homer, Virgil và Lucretius; đến những nhà thơ đương đại như Mallarmé, Cocteau và Reverdy. Bằng cách trưng bày hòa trộn và tạo lập mối liên kết giữa những thiết kế quyến rũ của Coco Chanel và những tác phẩm văn chương lớn nhất trong thời đại của bà, Jean-Louis Froment đã mang thư viện cá nhân của Coco ra khỏi căn hộ số 31 Rue Cambon, để chia sẻ câu chuyện “Người phụ nữ đọc” đến tận các vùng đất Viễn Đông.

Bộ sưu tập sách của Coco Chanel giống như một tấm gương phản chiếu lối sống đầy cảm hứng của bà. Nguồn gốc của sự khôn ngoan, tính cách quyến rũ và triết lý sâu sắc về cuộc đời. Những tiểu thuyết lãng mạn, thi thần, thư từ; bản thảo có chữ ký của Jean Cocteau, Max Jacob, Apollinaire; và những tranh vẽ được tặng bởi Picasso – khiến người xem không chỉ liên tưởng đến căn hộ của Coco ở 31 Rue Cambon, mà còn như được bước vào căn phòng riêng của bà, mở toang cửa tủ quần áo và chiêm ngưỡng trọn vẹn sự quyến rũ khó cưỡng của người phụ nữ này.

Có 350 quyển sách trong thư viện cá nhân của Coco Chanel. Nhìn vào bộ sưu tập giống như đang đọc một quyển sách 350 trang cho chúng ta biết một câu chuyện tuyệt vời về Gabrielle Coco Chanel, từ sự cô đơn trong trại trẻ mồ côi, tình yêu không thể nào quên đối với “Boy” và cho đến khi kết thúc cuộc đời.

Quyển sách vẫn đang được viết của Coco Chanel

Chương trình triển lãm The Woman Who Reads mở đầu bằng một bản viết tay của Gabrielle Chanel: “Cuộc đời mà ta đang sống luôn chỉ ngắn ngủi như vậy, vĩ đại và trường tồn hơn chính là cuộc đời mà ta mơ ước, nó vẫn tiếp tục ngay cả khi ta qua đời”.

Từ khi còn nhỏ, Gabrielle Chanel đã quen bầu bạn với những trang sách. Thời gian trôi qua, những gì mà bà từng ngẫm đọc say sưa đã chiếm chỗ để trở thành một hương vị đặc biệt trong tính cách của Coco Chanel.

Gabrielle Chanel là bạn của các nhà thơ, nhà văn, triết gia, nhạc sĩ và nghệ sĩ vĩ đại nhất trong thời đại của bà. Trong suốt cuộc đời của nhà Couturière nổi tiếng này, các tác phẩm của Plato, Saint Augustine, Shakespeare, Alexandre Pouchkine, Honoré de Balzac, Gustave Flaubert, Thomas Mann, Pierre Reverdy, Max Jacob và Jean Cocteau, đóng một vai trò quan trọng trong việc nuôi dưỡng trí tưởng tượng và làm giàu cảm hứng của bà.

Trưng bày trong triển lãm Culture Chanel: The Woman Who Reads có một quyển sách mở ra một trang nơi tiểu thuyết gia người Pháp Gustave Flaubert mô tả bé Emma 15 tuổi đã đọc ngấu nghiến những tiểu thuyết lãng mạn trong thư viện của trại trẻ mồ côi nơi cô được nuôi dưỡng. Chanel cũng lớn lên một mình trong tu viện, người cha đã bỏ rơi cô bé Gabrielle Chanel sau cái chết của vợ, ở đó Gabrielle Chanel tìm thấy tự do trong những quyển sách và trong suốt khoảng thời gian đọc sách.

Tuy nhiên, sự tĩnh lặng đọc sách dẫn đến điều nghịch lý khi đánh thức một Coco Chanel mang tính đại diện xuất sắc cho phụ nữ, không chỉ trong thời đại của bà mà còn có sức ảnh hưởng cho đến tận ngày nay. Những quyển sách mà Gabrielle Chanel yêu mến không chỉ biến bà trở thành một độc giả uyên bác, mà còn cho phép bà bước ra khỏi chúng, để ước mơ và tha thiết yêu cuộc sống, đem đến sức mạnh và phương tiện để tự viết nên câu chuyện huyền thoại của chính mình.

Gabrielle Coco Chanel: The Woman Who Reads và còn là The Woman Who Writes. Người phụ nữ này đã viết cuốn sách mang tựa “eternal” cho cuộc đời mình và lịch sử thời trang.

“Ngày nay, nếu bạn mở một danh mục về lịch sử văn học, bạn nên tìm trong đó tên của một tác giả kinh điển mới: Coco Chanel. Chanel không viết bằng giấy và mực [ngoại trừ như một trò tiêu khiển] nhưng với vải, phom dáng và màu sắc. Tuy nhiên, điều này không ngăn cản cô ấy được coi là có thẩm quyền của một nhà văn thời Grand Siecle*, thanh lịch như Racine, Jansenist như Pascal [người mà cô ấy trích dẫn], triết học như La Rochefoucauld [người mà cô bắt chước trong khi cô cũng đưa ra cách ngôn (aphorisms)], nhạy cảm như Madame de Sévigné…” 1967, Roland Barthes***.

Chú thích

*Grand Siecle: triều đại của Louis XIV, được xem là thời kỳ ưu việt về chính trị và văn hóa của Pháp.

**Jansenist: người theo giáo phái Jansen. Jansenism là một phong trào thần học Công Giáo, chủ yếu tồn tại ở Pháp, nhấn mạnh tội lỗi nguyên thủy, sự yếu đuối của con người, sự cần thiết của ân điển thiêng liêng và tiền định. Phong trào này bắt nguồn từ một tác phẩm được xuất bản sau thời của nhà thần học người Hà Lan Cornelius Jansen (1585 – 1638)

** 1967, Roland Barthes: một đoạn trích trong một bài viết nổi tiếng của Roland Barthes (vào năm 1967), đề cao một cách ẩn dụ về công việc thiết kế của Gabrielle Chanel, thanh lịch như thi thơ và lãng mạn như văn học. Roland Barthes ví công việc sáng tạo của bà như một tác gia tài năng, vì vậy có thể tìm thấy tên Coco Chanel trong một thư viện lớn bao gồm các tác giả kinh điển trong lịch sử. Roland Gérard Barthes (1915 – 1980) là một nhà lý luận văn học, nhà triết học, nhà ngôn ngữ học, nhà phê bình và nhà chuyên đề học người Pháp, tác giả của những quyển sách thời trang nổi tiếng như “The Language of Fashion” và “The Fashion System”.

Thực hiện bài viết: Xu

Nguồn: 

The women who reads –  Culture.chanel.com

Coco Chanel not only fashion designer – Rialtostore.com

Fashion exhibitions/La donna che legge – En.vogue.fr

Step inside Coco Chanels incredible private library – I-d.vice.com 

Ảnh bìa:

Phòng khách và thư viện riêng của Coco Chanel trong căn hộ của bà tại 31 Rue Cambon, Paris.

Nguồn: Welt.de (INTERTOPICS / mptv / Mark Shaw)