Maria Grazia Chiuri và 4 chương thời trang không thể quên tại Dior

Ngày đăng: 31/05/25

Trò chơi “sao đổi ngôi” tại chiếc ghế ‘Giám đốc Sáng tạo” lần nữa bắt đầu. Trong khi cả thế giới xôn xao bàn tán vì nữ CD kỳ cựu Maria Grazia Chiuri vừa nói lời tạm biệt với Dior sau 9 năm gắn bó cũng như hồi hộp đón chờ gương mặt “tân vương” viết tiếp chương mới cho nhà mốt, hãy cùng nhìn lại những BST định hình kỷ nguyên sáng tạo trong hành trình của Maria tại Dior.

Sau thông cáo chính thức được Dior đăng tải vào ngày 29/05, làng thời trang quốc tế lập tức rộn ràng. Maria Grazia Chiuri – nữ giám đốc sáng tạo đầu tiên trong lịch sử nhà mốt chính thức nói lời chia tay sau gần một thập kỷ gắn bó. “Mặt trận” mạng xã hội lập tức nóng lên với đủ mọi cảm xúc: “kẻ khóc người cười” và không ít giả thuyết đoán già đoán non về tương lai của Dior.

Dù vấp phải nhiều ý kiến trái chiều vì cách tiếp cận thiên về thương mại và đề cao tính ứng dụng, không ai có thể phủ nhận dấu ấn Chiuri để lại. Trong 9 năm tại vị, doanh thu của Dior đã tăng gần gấp bốn lần – từ khoảng 2,2 tỷ euro năm 2017 lên đến 9 tỷ euro vào năm 2023, biến Dior thành một “cỗ máy in tiền” thuộc hàng đầu trong đế chế LVMH (theo Business of Fashion, 2024).

Tuy nhiên, con số không phải là di sản duy nhất của bà. Maria Grazia Chiuri được nhớ đến như người kiên định với tinh thần thủ công, tôn vinh các nghệ nhân nữ và các nền văn hóa bản địa. Bà đã cộng tác với nhiều tổ chức văn hóa và phụ nữ nghệ nhân trên toàn thế giới từ thổ cẩm Mexico đến nghệ thuật thêu của Ấn Độ và Ý để đưa tính thủ công lên sàn diễn thời trang cao cấp.

Với Dior Pre-Fall 2025, nữ GĐST đầu tiên của Dior tiếp tục hành trình kể chuyện qua thời trang bằng một chương Kyoto thiền tịnh. Lấy cảm hứng từ trang phục kimono, nghệ thuật cắm hoa ikebana và kho lưu trữ Dior 1953, bà tạo nên bộ sưu tập giao thoa giữa kỹ nghệ may đo nước Pháp và vẻ đẹp tĩnh tại từ văn hóa Nhật Bản. Ảnh: Instagram/Dior.

Xuân Hè Couture 2018 

Chủ nghĩa siêu thực từ lâu đã là mảnh đất màu mỡ cho các nhà mốt khai phá, với tinh thần thách thức mọi giới hạn và loạt biểu tượng thị giác đến từ những cái tên như Man Ray, Dalí, Miró, Magritte hay Leonor Fini. Trong bộ sưu tập lần này, Maria Grazia Chiuri tiếp tục cuộc dạo chơi với trí tưởng tượng khi tìm cảm hứng từ Leonor Fini – nữ họa sĩ nổi tiếng với thế giới nội tâm vừa kỳ ảo vừa đầy nữ tính và cũng là người đã làm việc với Christian Dior vào những năm 1930.

Trên sàn diễn, những chiếc mặt nạ chữ nhật đen – vàng che kín mặt, chỉ chừa lại đôi mắt, gợi nhớ đến chất Dalí đặc sệt. Họa tiết domino uốn cong, vặn vẹo trên những chiếc váy caro, trong khi lông vũ bung nở từ eo như thể thời trang đang chơi trò biến hình. Váy dạ hội được dựng hình như đồng hồ cát hoặc lồng chim – chất liệu xuyên thấu để lộ khung trắng bên trong, gợi nhắc đến những chiếc lồng của Magritte. Chiuri tiếp tục chơi đùa với chuyển động và nhận thức thị giác qua các lớp vải mỏng, bảng màu đơn sắc và sự tương phản kịch tính: những cánh bướm lông đen xếp chồng lên nền trắng, nổi bật như một lời thì thầm đầy sức nặng giữa bộ váy đen tuyền.

Thu Đông 2019

Với bộ sưu tập Thu Đông 2019, Maria Grazia Chiuri đưa sàn diễn Dior trở lại nước Anh thập niên 1950 – thời kỳ của những cô gái Teddy Girls: nhóm thanh niên nữ nổi loạn, táo bạo và bị lịch sử thời trang “bỏ quên” một cách đáng tiếc. Các Teddy Girls lại chính là những người tiên phong định hình bản sắc văn hóa cá nhân trong xã hội Anh quốc hậu Thế chiến II. Sinh ra và lớn lên giữa thời kỳ khan hiếm và dè xẻn, họ mặc đồ như thể thách thức thực tại: phối áo khoác quý tộc với tóc dựng rock’n’roll và phụ kiện phá cách không giống ai.

Nữ nhà thiết kế không tái hiện Teddy Girls, bà “diễn giải” lại tinh thần ấy bằng 89 thiết kế đậm chất Dior: áo khoác cấu trúc với cổ áo ngoại cỡ, mũ bucket bằng vinyl phủ voan đen huyền bí, váy tulle và tartan với đủ độ dài ngắn. Đai thắt eo và vòng cổ ngọc trai tạo điểm nhấn nữ tính trong tổng thể dandy. Những chiếc đầm quây gợi nhắc dáng vẻ quý ông lãng tử, nhưng là phiên bản nổi loạn và tự do hơn hẳn. Và như thường lệ, chiếc áo thun lại trở thành công cụ để Chiuri gửi gắm tuyên ngôn nữ quyền, lần này là thông điệp “Sisterhood is global”.

Thu Đông 2022

Sau khi rong ruổi cùng tinh thần nổi loạn của nước Anh thập niên 1950, Maria Grazia Chiuri quay về “nhà” với những năm tháng hình thành bản sắc Dior tại Pháp. Thập niên 1950 là giai đoạn định danh cho nhà mốt sau Thế chiến II. BST Thu Đông 2022 là một lời hồi tưởng đầy hiện đại về di sản nước Pháp: từ bóng dáng của New Look – silhouette làm nên tên tuổi Dior hậu Thế chiến cho đến tinh thần yêu kiều, trầm mặc của Édith Piaf và nét phi giới tính của Juliette Gréco.

Bar jacket trứ danh được tái hiện với vòng eo siết chặt và phần hông xòe nữ tính, đi kèm chân váy đen mềm mại. Váy cổ sơ mi kín đáo và áo ren hoa mỏng manh tương phản với trang phục mang âm hưởng công nghệ cao: áo khoác mô-tô xanh điện, vàng, cam và cả… túi khí quấn quanh ngực đi kèm găng tay dài hơn khuỷu tay cùng áo giáp quấn quanh vai và thân. Giọng hát của Piaf vang lên trong không gian show diễn, đồng điệu với những chiếc đầm nhung đen thẫm như nỗi buồn đẹp đẽ kiểu Pháp. Họa tiết hoa với sắc hồng mâm xôi và xanh đại hoàng là một lời chào tinh tế gửi tới Christian Dior. Trong khi đó, tinh thần phóng khoáng, phi giới tính của Gréco sống dậy qua áo khoác quá khổ, chân váy dài và cổ lọ dệt từ tweed và cashmere.

Thu Đông 2025

Một chiếc xích đu lơ lửng, một com chim tiền sử, những tiểu hành tinh, miệng núi lửa và cuối cùng là sự xuất hiện của một tảng băng trôi – đây là màn mở đầu đầy ẩn dụ cho show diễn Dior Thu Đông 2025 với nguồn cảm hứng từ từ tiểu thuyết “Orlando” của Virginia Woolf (một bức thư tình gửi đến nàng thơ Vita Sackville-West). Maria Grazia Chiuri bắt tay cùng nghệ sĩ kiêm đạo diễn người Mỹ Robert Wilson để “mơ” về  một thế giới hoàn toàn khác biệt – một chiều không gian mới, nơi mọi thứ không đứng yên mà đang biến chuyển.

Xoay quanh ý niệm “biến đổi” cả về hình thể lẫn cảm xúc, bộ sưu tập diễn ra trong một nhà hát sống động, nơi ánh sáng và bóng tối (chiaroscuro) đan xen, những hiệu ứng sân khấu mê hoặc, hình ảnh được chiếu như thôi miên, và âm thanh vang vọng như nhịp đập của vũ trụ – tất cả mở đường cho một cuộc trình diễn chia thành năm màn, nơi người mẫu không chỉ catwalk mà còn biến hóa, chuyển đổi theo đúng nghĩa đen.

Để tôn vinh hành trình uyển chuyển của Orlando qua thời gian và giới tính, Maria Grazia Chiuri khéo léo dệt nên một bản giao hưởng của giới, một nơi corset thắt eo gợi vẻ nữ tính đan xen cùng blazer phom cứng đậm chất nam tính và cả chân váy hay quần mang tinh thần phi giới tính. Như chính cuốn tiểu thuyết kinh điển của Virginia Woolf, BST là một cuộc du hành qua các thời đại, từ áo khoác lấy cảm hứng thế kỷ 19 được tái tạo bằng chất liệu hiện đại, đến những chi tiết Baroque thêu thùa, viền ren, tay áo loe và cổ xếp bèo lộng lẫy không khác gì một sân khấu. Áo in họa tiết, thêu tay tinh xảo và những chi tiết lấy từ thời trang cung đình, quý tộc thản nhiên sánh bước cùng cấu trúc hiện đại, như thể quá khứ và tương lai đang sánh bước cùng nhau trong không gian sáng tạo gợi mở. Và để khép lại hành trình tại Dior, Maria còn lặng lẽ gửi gắm những câu trích dẫn của Virginia Woolf vào từng thiết kế – như những lời cuối cùng đầy thơ trước khi khung màn khép lại

Theo Fashion Network, Refinery29, Dior

Thực hiện: Elio