Balenciaga Fall 2023 – Lời xin lỗi của Demna Gvasalia liệu có được làng mốt chấp nhận?

Ngày đăng: 06/03/23

Sau ba tháng đối mặt với làn sóng tẩy chay, Balenciaga và Demna Gvasalia chính thức quay lại Tuần lễ thời trang Pháp mùa giải Thu Đông 2023 với một tầm nhìn mới. Nhưng liệu “lời xin lỗi” đấy có được chấp nhận?

“Tôi cần có một buổi biểu diễn vì tôi cần phải tiếp tục. Tôi cần giải phóng bản thân, thông qua công việc của mình. Tôi cần được thể hiện cái tôi bên trong mình thông thời trang. Ba tháng vừa qua như địa ngục, và tôi thực sự không biết làm thế nào để vượt qua nó. Những ồn ào vừa qua đã làm lu mờ những bộ quần áo tuyệt vời của chúng tôi, cũng như giá trị cốt lõi của thời trang. Và chính tôi dường như đã phản bội điều đó – phản bội nghệ thuật làm quần áo chỉ trong vòng 15 phút. Và rồi tôi nhận ra, ngoài làm quần áo ra thì có lẽ tôi chẳng thích làm gì nữa. Đây cũng chính là con người tôi. Với tư cách là một nhà thiết kế, tôi cần phải thay đổi, tập trung vào cắt may quần áo.” – GĐST của Balenciaga chia sẻ với truyền thông về màn trở lại tại Paris Fashion Week Fall 2023 vừa qua. 

Từ tháng 11 năm 2022 đến tận nay, chắc chắn thế giới thời trang trên khắp thế giới vẫn chưa thể nguôi giận và thậm chí là bỏ qua những gì mà hai chiến dịch quảng cáo gây tranh cãi của Balenciaga. Dù đã không ít lần xin lỗi, những lời hứa hẹn thay đổi bộ máy thương hiệu, những bù đắp cho các thiệt hại mà nhà mốt gây ra, nhưng ắt hẳn bộ sưu tập mùa Thu Đông vừa qua là câu trả lời chính thức mà nhà mốt Pháp xa xỉ sau khoảng thời gian im ắng. Vì thế có thể coi Balenciaga Fall 2023 là một lời xin lỗi cho những gì mà mình đã gây ra, hay một cơ hội để Demna đối diện với bản thân, để tìm ra một định hướng mới cho nhà mốt hay thậm chí tìm lại chính nguồn cảm hứng thời trang trong chính mình. 

Bỏ qua sự huyên náo của người nổi tiếng từ hàng ghế đầu đến trong hậu trường hay các đường băng có-một-không-hai: hố bùn, đường hầm, sàn giao dịch chứng khoán, Demna tập trung vào ‘nghệ thuật may đo quần áo” – thứ mà theo Demna đã cứu rỗi nhà thiết kế ra khỏi cuồng quay của sự tranh cãi. Và cũng giống như những gì show diễn vừa qua muốn truyền tải trực tiếp trên dòng chú thích “Thời trang đã trở thành một loại hình giải trí, nhưng dường như chính điều này đã làm lu mờ bản chất của nó – sự ồn ào của giải trí làm chúng ta không còn tập trung vào hình dáng và kỹ thuật may đo đằng sau những thiết kế hoàn chỉnh, lẫn cách chúng ta tạo ra mối quan hệ giữa cơ thể và vải vóc hay cách mà quần áo có một khả năng để thay đổi chúng ta.” 

Nói không ngoa, từ khi tranh cãi xảy ra đến lúc nhà mốt “bật vô âm tính”, giới mộ điệu cũng không ít tò mò về những bước đi sắp đến của Demna hay Balenciaga, họ sẽ đáp trả như thế nào? Balenciaga liệu có thay đổi giám đốc sáng tạo? Bộ sưu tập sắp đến còn giữ được “chất điên” đặc trưng của thương hiệu? Nếu biết Balenciaga đã lâu đặc biệt là triều đại của Demna, quả thật đường băng Thu Đông 2023 thật sự rất khác với bản chất của Balenciaga – một nhà mốt lâu đời gây ấn tượng với người trẻ bằng những “chiêu trò” trên mạng xã hội, nhưng nay người xem chẳng còn thấy sự xuất hiện của các ngôi sao nổi tiếng hay những thiết kế được tạo ra từ lăng kính dị biệt của người dẫn đầu, thay vào đó là những thiết kế được đầu tư tỉ mỉ vào kỹ thuật may đo. Vậy Demna đã đi đâu trong suốt những ngày im lặng và ảm đạm đó? 

Demna chia sẻ mật với truyền thông “Tôi đã chạy trốn và giấu mình trong công việc. Trong những lúc đen tối nhất, tôi đã về nhà và bắt đầu cắt may, khâu.” Nhà thiết kế người Gruzia đã nói rằng, anh đã xem lại những chiếc quần cũ mà anh được ba mẹ dẫn đi may và rồi bắt đầu “lao” vào chiếc máy may của mình, để bắt đầu tạo ra những bộ quần áo mới từ chúng. Điều này khiến anh nhớ những ngày đầu được tiếp xúc với thời trang cũng là lúc mà tình yêu đó muốn bản thân Demna trở thành một nhà thiết kế thực thụ. “Trong vài tháng qua, tôi đã cảm nhận lại được tình yêu của mình dành cho thời trang, nó đến một cách bản năng trong lúc may quần áo. Thời trang một lần nữa nhắc nhở tôi về sức mạnh tuyệt vời của nó bởi lẽ không chỉ khiến tôi hạnh phúc mà thời trang còn cho phép tôi là chính con người tôi. Đây là lý do tại sao thời trang đối với tôi không còn được coi là một trò giải trí, mà tập trung vào nghệ thuật may quần áo.” Demna chia sẻ. 

Nghệ thuật may đo quần áo mà Demna muốn thể hiện trong bộ sưu tập mới lần này có lẽ là cách mà nhà thiết kế giải mã cấu trúc – thứ đã tạo nên tên tuổi của anh, cụ thể hơn là dưới lăng kính thời trang khác biệt của Demna những chiếc quần có thể biến đổi thành áo khoác, váy hay thậm chí là áo choàng. Những màn biến hóa này cũng khiến anh nhớ về những năm tháng làm việc cho Maison Margiela. Không khoa trường, không gây bão cộng đồng mạng, Balenciaga Fall 2023 chính là cột mốc đánh dấu một chương sáng tạo mới của Demna và nhà mốt Pháp – đã đến lúc chúng ta nên để tâm hơn vào giá trị cốt lõi của thời trang và tập trung nhiều hơn vào quần áo. 

Carrousel du Louvre – điểm khởi đầu của thời trang Paris, một trung tâm mua sắm underground mang tính biểu tượng của kinh đô thời trang Paris, trước đây nơi này cũng được xây dựng để phục vụ cho mục đích trình diễn thời trang vào những năm 1990, chính là “nơi trú ẩn” mà Demna muốn khách mời cùng anh ấy tìm ra tình yêu của mỗi cá nhân ta dành cho thời trang cũng như chiêm ngưỡng những giá trị cốt lõi của thế giới hào nhoáng này. Cũng tổ chức show diễn dưới lòng đất nhưng sàn diễn underground lần này của Demna khác hẳn với những đường băng hỗn loạn, thách thức định kiến của giới mộ điệu của chính mình tại Vetements vào giữa những năm 2000s, bởi lẽ nó không có hàng ghế đầu dành cho người nổi tiếng, cũng chẳng còn sự ồn ào của báo chí dành cho ngôi sao thay vào chỉ có sắc trắng đến lạnh người cùng sự im lặng ngự trị. Khi những nốt piano nhẹ nhàng bắt đầu vang lên, tương phản với sắc trắng đấy show diễn bắt đầu bằng một màu đen vô cùng ảm đạm. Tuy nhiên, màu đen vốn không phải là màu sắc cốt lõi của nhà mốt Pháp, nhưng sự xuất hiện lần này lại trùng khớp với tâm trạng của nhà mốt cũng như một lời nhắc nhở rằng; tạm không bàn đến những “tội lỗi” gần đây, xét cho cùng Demna không chỉ đã càn quét thế giới thời trang trong suốt thập kỷ qua mà anh còn khiến Balenciaga trở thành một trong những thương hiệu lâu đời được giới trẻ yêu thích tựa như cách mà NTK khiến một màu sắc vốn không nằm trong đoạn DNA thiết kế của thương hiệu trở thành cái tên được mọi người nhắc đến mỗi khi bàn về Balenciaga.

Tổng quát, Balenciaga Fall 2023 không có gì quá nổi bật về phom dáng hay màu sắc, nhưng nếu quan sát kỹ, những dấu ấn sáng tạo mới này đều được làm từ những chiếc quần! Phần tay áo được làm từ ống quần hay túi ở vạt áo,…đều là những minh chứng rõ ràng cho điều này. Với sự xuất hiện vô cùng tích cực của hàng loạt đôi vai đồ sộ, rõ ràng là Demna đã không “đào” quá sâu vào kho lưu trữ mà Cristóbal Balenciaga đã để lại, mà Balenciaga đúng hơn là tấm gương phản ánh chân thật nhất những ngày đầu của Demna. Demna-isms ở Balenciaga Fall 2023 thể hiện trên những bộ suits ngoại cỡ phi giới tính, sự xuất hiện của seamless (không đường may) trên những chiếc váy wrapping tỉ mỉ, những chiếc váy xếp ly cùng bản in hoa quen thuộc cùng phần vai được vát tròn trịa hơn – sự tôn kính của Demna dành cho những chiếc váy dạ hội trong kho lưu trữ của người sáng lập. 

Sau sự yên tĩnh của piano, show diễn được dẫn dắt bởi những nhịp đập dồn dập hơn, và dưới sắc trắng đơn giản đấy, tài năng may đo của Demna được tỏa sáng rực rỡ tuyệt đẹp đến nhất từ phom dáng quá khổ quần rất đẹp, những chiếc quần được kéo dài gấp đôi đem đến một cảm giác siêu thực, đến khóa kéo thông hơi bên hông áo khoác vô cùng sáng tạo và thậm chí hài hước một cách gượng gạo. Ngoài sự tỉ mỉ trên những mảnh da hay denim, những chiếc motorbike jacket vẫn “trào phúng” như thường lệ khi được bơm phồng đôi khi lại bị co rút một cách bất ngờ, đôi chân gầy guộc cùng những đôi ủng khổng lồ thò ra khỏi đôi ủng độn khổng lồ cũng là một trong những điều không thể thiếu trong triều đại của Demna tại Balenciaga. Nếu phần đầu chúng ta đã chiêm ngưỡng được tinh thần đúng chuẩn Ready-To-Wear thì ở nửa sau của show diễn, Demna đem đến những bộ váy được chế tác không khác gì những thiết kế Haute Couture, đặc biệt là những chiếc váy sequins cổ cao lấp lánh. 

Khác với những đường băng dị biệt, gây bão trên cộng đồng mạng, dàn người mẫu của Balenciaga không còn xỏ khuyên, không mang mặt nạ latex cũng bớt vội vã hơn, bớt tức giận hơn, chỉ thản nhiên để chiếc kính râm mắt bọ “đặc sản” và áo tay dài thể hiện sự lạnh lùng gắn liền với thương hiệu. Balenciaga Fall 2023 cũng là sàn diễn hiếm hoi mà nhà mốt Pháp đã xóa sạch hết logo của mình trên các thiết kế quần áo lẫn phụ kiện. 

Mối tình của Demna với thời trang lần này được nhà thiết kế cắt nghĩa vô cùng đơn giản, để người xem có thể tập trung 100% vào kỹ thuật may đo thay vì những “chiêu trò” kích thích mạng xã hội như những gì mà nhà mốt đã từng làm từ đôi giày bị phá hủy không thương tiếc đến chiếc túi rác xa xỉ. Khi được hỏi liệu anh có làm quần áo nhàm chán để tránh những cuộc tranh cãi sau này hay không, Demna đã thẳng thừng khẳng định là không, “ Tôi không muốn trở thành một ai khác. Sâu thẳm bên trong, tôi nghĩ mình là một nhà thiết kế mãi mãi….Tái tạo thương hiệu thông qua giải phóng cấu trúc là điều mà tôi đã làm ngay từ đầu. Tôi muốn mọi người nhìn thấy công việc mà chúng tôi làm trong sáu tháng chứ không phải thiết kế sẵn được trình diễn trong 10 mấy phút. Tôi không thể để sự ồn ào, sự tranh cãi lu mờ bộ sưu tập của chúng tôi. Tôi muốn mọi người nhìn thấy và tập trung vào điều đó.” Demna chia sẻ.

Tuy không gây ra bất kỳ tranh cãi nào nhưng show diễn của Balenciaga vẫn khiến nhiều người tức giận vì cho rằng thương hiệu đang tẩy trắng quá nhanh, có lẽ lời xin lỗi lần này của Demna và Balenciaga vẫn chưa được chấp nhận. Bạn nghĩ sao về bộ sưu tập Balenciaga Fall 2023 cũng như lời hồi ân của nhà mốt Pháp sau những bê bối vừa qua?

Thực hiện Dory

Theo Vogue, WWD, và Highsnobiety