Di sản Phi Châu được tái hiện bởi “viên ngọc đen” Beyoncé qua tác phẩm điện ảnh mới “Black is King”

Ngày đăng: 06/08/20

Không chỉ gây ấn tượng bởi phong cảnh thiên nhiên hùng vĩ, âm nhạc đỉnh cao cùng góc nhìn điện ảnh xuất sắc, bộ phim âm nhạc “Black Is King” – tiếp nối album visual  “Lion King: The Gift” và tái hiện lại phiên bản khác của “The Lion King” do Beyoncé biên kịch và đạo diễn được ra mắt độc quyền trên Disney+ vào ngày 31/7 vừa qua còn là bản tuyên ngôn đầy tự hào của cô dành cho văn hóa và bản sắc châu Phi thông qua thời trang. 

Không chỉ “Black Is King”, trước đó Beyoncé đã luôn dành sự trân trọng và tri ân của mình dành cho văn hóa châu Phi cũng như niềm tự hào đối với gốc gác của mình thể hiện xuyên suốt qua các sản phẩm âm nhạc khác như MV “Already”, “Spirit”, “Mood 4 Eva”, “My Power”, “Find Your Way Back”… với thông điệp mạnh mẽ đầy cảm hứng cũng như những hình ảnh ẩn dụ thể hiện qua thời trang không chỉ từ những tên tuổi lớn Burberry, Valentino, Mugler mà còn từ những nhà thiết kế trẻ đang gặt hái nhiều thành công trên thế giới. 

Mở đầu bộ phim “Black Is King” là Beyoncé trong chiếc đầm trắng bay bổng tựa nữ thần của nhà thiết kế Wendy Nichol đến từ New York. Chiếc đầm được làm từ vải organza và lụa habotai cao cấp của Nhật Bản. Thiết kế này tượng trưng cho nữ thần Oshun, vị thần của tình yêu, sự sinh sôi nảy nở và sông ngòi của người Yoruba, một bộ tộc phía Tây Nam Nigeria. 

Cùng đại diện cho hình ảnh ẩn dụ trên là chiếc đầm trễ vai màu vàng hoa cúc dập li của nhà mốt Balmain. 

Chiếc catsuit (bộ áo liền quần che phủ cả chân lẫn tay) in hình mặt trăng khuyết nổi tiếng của Marine Serre từng làm mưa làm gió vào năm 2019 và cũng không có dấu hiệu hạ sốt cũng được Beyoncé lựa chọn để xuất hiện trong MV “Already”. Marine Serre – người được giám đốc sáng tạo quá cố Karl Lagerfeld “chọn mặt gửi vàng” trở thành người chiến thắng của giải thưởng LVMH đã bắt đầu thương hiệu cùng tên của riêng mình với dấu ấn điển hình là mặt trăng khuyết. Xuất hiện dày đặc trên khắp các kiểu trang phục như áo, leggings, mũ, giày, tất… và được miêu tả với những tính từ như “táo bạo”, “mạnh mẽ” và “khó quên”.  Mặt trăng khuyết là biểu tượng của sự nữ tính, từ lâu được xem là hiện thân của sự sống và sự sản sinh nòi giống, là hình ảnh thu nhỏ của nữ thần Artemis và Diana, nhưng cũng đậm tính nữ quyền theo những câu hát của Beyoncé: “Be your own king / Make nobody come rule your world.” 

Châu Phi, đặc biệt là phía Tây Phi nổi tiếng với những loại vải có hoa văn và màu sắc rực rỡ, táo bạo. Bộ phim “Black Is King” đã đem nét văn hóa độc đáo về kỹ thuật in vải bằng sáp của châu Phi, di sản đến từ thời kỳ thuộc địa của Hà Lan và thổi vào đó một chút hơi thở của thời trang đương đại. Các thiết kế tiêu biểu là jumpsuit của Mugler,  chiếc đầm màu sắc rực rỡ đính pha lê của Vrettos Vrettakos, chiếc áo khoác in của Venny Etienne hay chiếc đầm in hoa của Erdem.

Một loại hoa văn trên vải nổi tiếng khác được đưa vào MV “Already” trong chiếc bodysuit thiết kế bởi Loza Maléombho, một nét văn hóa đến từ Mali, một quốc gia ở vùng Tây Phi chính là Bògòlanfini. Kỹ thuật tạo hoa văn bao gồm các ký hiệu hình học trên những phần vải không được nhuộm màu trên nền vải đen được nhuộm bằng một loại bùn được tìm thấy ở đáy hồ nước sau đó được để lên men trong vòng một năm mới được dùng để nhuộm vải. 

Những điệu nhảy đã luôn là một phần quan trọng trong tập tục văn hóa của châu Phi, vừa mang tính chất tâm linh vừa là để giải trí. Trong nhiều nhánh nhỏ của các điệu nhảy châu Phi, người Mossi (ngày nay ngụ ở đất nước Burkina Faso phía Tây Phi) nổi tiếng với điệu nhảy Ouangos và người nhảy sẽ mang một chiếc mặt nạ dài cùng chiếc áo choàng nhiều tầng ghép lại từ nhiều sợi rễ cây. Lấy cảm hứng từ nét văn hóa này, Timothy White đã thiết kế chiếc đầm tua rua màu xanh đi cùng chiếc mũ fedora cỡ lỡn đính tua rua còn Area và Lace by Tanya cũng mô phỏng loại trang phục này nhưng thay vì làm bằng rễ cây, những sợi tua rua trên áo được đính toàn bộ bằng pha lê. 

Khăn quấn đầu cũng là một di sản to lớn của Châu Phi, đặc biệt ở Nigeria từ cộng đồng người Yoruba và tin rằng chiếc khăn quấn đầu trông như một chiếc vương miện. Quấn khăn là hành động thể hiện tự tôn của người Phi Châu. Và để tôn vinh điều đó, Beyoncé đã quấn chiếc khăn turban được thiết kế bởi Sarah Soko Millinery và mặc chiếc jumpsuit có tà dài lệch một bên được đính kết thủ công bởi Jerome LaMaar, chủ nhân thương hiệu nổi tiếng 5:31 Jérôme.

Tạm rời xa Tây Phi, “Black Is King” lại đưa chúng ta đến khám phá những vùng đất và văn hóa mới ở Trung và Nam Phi. Không thể không nhắc đến thời kỳ Lemonade (album ca nhạc thứ 6 của Beyoncé phát hành vào năm 2016), Beyoncé đã liên tục tôn vinh các nét văn hóa từ vùng đất này qua tạo hình mái tóc mô phỏng tập tục Lipombo kéo dài đầu của người Mangbetu ở Congo trong MV “Brown Skin Girls” cùng chiếc đầm đuôi cá bằng vải tulle của Timothy White.

Chiếc đầm đan móc của Déviant La Vie trong “Nile” lại khiến ta liên tưởng đến kỹ thuật đan móc của tộc người Bamileke ở Cameroon.

Chiếc đầm xanh biển có phần cánh tay phồng rộng của Alejandro Collection trong “Mood 4 Eva” và chiếc đầm hoa quấn quanh người của Mia Vesper trong “Water” gợi nhắc đến văn hóa và chiếc đầm của phụ nữ Herero ở Namibia, quốc gia từng là thuộc địa của Đức những năm đầu thế kỷ 20. 

Đặc biệt, một thiết kế đến từ Burberry được Beyoncé lựa chọn để tôn vinh bản sắc và con người Zulu, một quốc gia ở phía Nam châu Phi. Bộ trang phục bằng da bò tự nhiên mô phỏng lại chất liệu được người dân ở đây sử dụng trên các tấm khiên chắn tự vệ. Thiết kế gồm một chiếc áo trench coat dài, một chiếc mini-skirt, áo corset và bốt giả da cao đến đầu gối với họa tiết da bò xuyên suốt chủ đạo. 

Còn bộ jumpsuit in da báo và đính kết pha lê của Valentino trong “Mood 4 Eva” tái hiện lại cách ăn mặc trong những nghi thức trang trọng trong cộng đồng người Zulu.

Tự tôn châu Phi một lần nữa đã được “viên ngọc đen” Beyoncé ca tụng cho những sắc thái muôn màu của nó. Một di sản lâu đời, quý giá được truyền từ đời này sang đời khác và là kết quả của những sự kiện lịch sử tối quan trọng của Phi Châu nói riêng và thế giới nói chung đã được tỏa sáng thông qua âm nhạc, nghệ thuật và thời trang. “Black Is King” phá tan những nhận thức vốn có của thế giới về một lục địa chỉ gắn liền với sự cùng cực nhưng sâu trong đó là một niềm tự hào to lớn và sự trù phú về đời sống tinh thần cũng như di sản văn hóa sáng ngời. 

Thực hiện: Mỹ Đỗ