“Tất cả các nhà thiết kế khác đều ghét tôi…” – Karl Lagerfeld sẵn sàng để nói ra tất cả!

Ngày đăng: 23/04/18

Với một tinh thần tự do thực thụ, Karl không hề có bất cứ điều cấm kỵ hay khúc mắc nào. Bậc thầy couturier không đánh mất sự hăng hái đã khiến ông trở thành một tượng đài được tôn vinh trong thế giới thời trang và đồng thời cũng thực sự là một biểu tượng của văn hóa đại chúng. Trong buổi phỏng vấn lắt léo, ông chỉ trích một loạt vấn đề từ Đệ nhất Phu nhân và tài sản thừa kế của Johnny Hallyday cho tới chuyện gọi là làm việc quá tải của các NTK thời trang.

Vậy là, thân thể ngài vẫn ổn chứ?

Đúng thế, miễn là không phải số nhiều. Điều đó nghĩa là tôi không béo lên nữa. Tôi đã ăn kiêng trong 15 năm, nhưng giờ thì tôi có thể ăn bất cứ thứ gì mình muốn mà không lên một lạng nào. Rất là lạ!

Tuổi tác chẳng có tác động gì đến ngài!

Nó còn tùy thuộc vào điều kiện của anh nữa. Nếu anh tránh được những thứ quá sức, trong sự xa xỉ, thì sự lão hóa cũng khá dễ chịu.

Vậy việc lão hóa chậm có đem lại điều gì bất tiện không?

Hiện tại thì tôi không chịu đựng gì ghê gớm lắm. Tôi đã đi kiểm tra và họ không tìm thấy có gì lạ. 10 năm nữa gọi điện lại hỏi tôi rồi ta lại nói về vụ nào lần nữa xem.

Ở tuổi của ngài, có phải là điều kiệt sức không khi cùng lúc “tung hứng” với 3 thương hiệu – Chanel, Fendi and Karl Lagerfeld – mà không quên mất những hoạt động ngoại khóa?

Không, ngược lại, nó khá là thú vị. Tất cả các NTK đang thiết kế riêng cho các thương hiệu đều kết thúc bằng việc cảm thấy bản thân hoàn toàn kiệt quệ. Vì cứ mãi thăm thú lại những thứ kinh điển của chính mình, họ đi lòng vòng, rồi cắn phải cái đuôi của chính mình. Tôi buộc bản thân phải liên tục làm mới bản thân bằng cách đi từ nhà này sang nhà kế tiếp, điều đó cho phép tôi thấy điều gì đang diễn ra ở những cánh cửa tiếp theo. Tôi liên tục di chuyển, điều đó cũng ngăn tôi trở nên lạc hậu. Điều này cũng thích hợp với tôi lắm, nếu không vì thế thì tôi chán chết mất.

Tất cả các NTK đang thiết kế riêng cho các thương hiệu đều kết thúc bằng việc cảm thấy bản thân hoàn toàn kiệt quệ. Vì cứ mãi thăm thú lại những thứ kinh điển của chính mình, họ đi lòng vòng, rồi cắn phải cái đuôi của chính mình.

Ở Chanel tôi có hợp đồng làm 4 BST trong một năm – 2 BST Ready-to-wear và 2 BST couture – nhưng thực tế thì tôi là 10 bộ, bao gồm cả pre-collection, BST Cruise, BST Métiers d’Art, chưa kể đến Coco Snow – cái này tôi đảm bảo với anh không phải là một capsule collection cho hội chơi đá, mà là một dòng sản phẩm thể thao mùa đông – cùng với Coco Beach là dòng sản phẩm đi biển.

Khi Raf Simons rời Dior, nhiều người đã nói về việc các NTK đang phải làm việc quá sức như thế nào. Vậy ngài nghĩ sao về việc này?

Với quan điểm cá nhân, tôi chưa bao giờ than phiền. Và đó chính xác là lý do vì sao các NTK khác lại ghét tôi. Họ chỉ hứng thú với cái “cảm hứng” chết tiệt của họ, họ có thể dành cả giờ để quyết định xem nên đính một cái khuy vào đâu, hay chọn ra bản vẽ phác thảo được thực hiện bởi các trợ lý, điều khiến tôi phát bực vì sự phân tâm. Tôi là một cỗ máy. Điều tệ nhất trong tất cả là họ cố và đổ lỗi cho tôi về các vấn đề với việc lao động quá thời gian của họ. Azzedine [Alaïa] là một ví dụ. Trước khi ngã xuống bậc thang, đã cho rằng những nhịp vận động không bền vững của ngành thời trang ngày nay hoàn toàn là lỗi do tôi – một điều hoàn toàn vô lý. Khi anh đang chạy một dự án kinh doanh trị giá tỉ đô, anh phải làm việc liên tục. Và nếu điều đó không phù hợp với anh thì anh nên ở trong phòng ngủ của mình mà làm loạn. Tôi xin lỗi nhưng năm ngoái tôi đã mất đi hai đối thủ lớn nhất là Pierre Bergé và một người khác nữa. Azzedine không ưa gì tôi, cứ thử tìm hiểu mà xem. Và với đám tang của Pierre, người bán hoa của tôi còn hỏi: “Ngài có muốn chúng tôi gửi đi một chậu xương rồng không?”.

Khi anh đang chạy một dự án kinh doanh trị giá tỉ đô, anh phải làm việc liên tục. Và nếu điều đó không phù hợp với anh thì anh nên ở trong phòng ngủ của mình mà làm loạn…

Vậy ngài với đám tang của ngài thì sao, ngài thích nó diễn ra ở Sidi Bou Said như Azzedine, hay ở Madeleine?

Kinh khủng! Không có chôn cất gì hết. Tôi thà chết. Sau câu chuyện đáng thương của nhà Hallyday, một đám tang ở Madeleine nghe cứ như một trò đùa. Tôi đã yêu cầu được hỏa táng và đem tro cốt của mình hòa với của mẹ tôi, và với của Choupette [Mèo yêu của Karl], nếu như nó ra đi trước tôi.

Tôi không hiểu sao ngài lại chống lại Azzedine đến thế. Cá nhân tôi yêu quý ông ấy và ngài không thể nói rằng ông ấy không có tài cán gì được…

Tôi có nói thế đâu. Tôi không hề nói gì. Tôi cũng không hề chỉ trích Azzedine, kể cả nếu như tới tận cuối cùng của sự nghiệp tất cả những gì ông ấy là là giày ballet cho những nạn nhân thời trang tiền mãn kinh.

Làm thế nào mà ngài không phát chán lên sau 60 năm làm việc?

Cảm ơn vì đã nhắc đến sự thâm niên của tôi. Chán [blase] ư? Ồ không, không bao giờ. Trong tiếng Đức, [Blase] nghĩa là “Bong Bóng” cơ. Ngược lại, tôi nghĩ mình khá là lười, tôi còn có thể làm tốt hơn. Tôi chưa bao giờ thấy hài lòng với chính mình. Tôi phải đá bản thân một cái từ phía sau để tiến lên trước. Và vào ngày diễn ra show, ở backstage, tôi luôn nói với bản thân rằng, “Chà mấy gái tội nghiệp của tôi, cứ thế này thì chúng ta sẽ không làm show kế tiếp nữa mất”. Tôi không có một sự thỏa mãn nào với công việc mà mình làm. Đó là điều khiến tôi cố gắng không ngừng – sự không hài lòng và bất mãn vĩnh viễn.

Tôi không có một sự thỏa mãn nào với công việc mà mình làm. Đó là điều khiến tôi cố gắng không ngừng – sự không hài lòng và bất mãn vĩnh viễn.

***

Dù sao đi nữa thì, tiếp nào, hôm nay là Quốc tế Phụ nữ…

Với tôi, ngày nào cũng là ngày của Phụ nữ. Thời trang nam giới hầu như không có ý nghĩa gì với tôi. Tất nhiên là tôi mua chúng, và tôi mừng vì Hedi [Slimane] sẽ về Celine nhưng thiết kế một BST cho nam và chịu đựng tất cả đám người mẫu ngu ngốc đó ấy thì không, cảm ơn. Không đề cập đến thực tế với tất cả các cáo buộc của về quấy rối, chúng đã trở nên độc hại. Không, không, không, đừng để tôi một mình với một trong những sinh vật hèn hạ đó.

Từ khi nào mà ngài bắt đầu thích đàn ông hơn phụ nữ?

Ai nói với anh là tôi thích đàn ông hơn phụ nữ? Từ đâu mà anh có sự chắc chắn đó thế?

Nếu có thể hóa thân thành một Đệ nhất Phu nhân, ngài sẽ muốn trở thành Brigitte, Carla hay Bernadette?

Tôi là bạn của cả hai, thế nên tôi sẽ không trả lời câu hỏi này.

Tôi nhắc đến 3 người cơ mà…

Bernadette là một người phụ nữ đến từ hành tinh khác, một người phụ nữ Pháp của một thời đại khác. Carla, tôi đã làm việc với bà ấy rất nhiều lần, nên tôi coi bà ấy như một người bạn. Với Madame Macron, tôi gặp bà ấy trước khi chồng bà bước vào chính trường, và vô cùng yêu quý người phụ nữ này. Dù sao thì, 3 người phụ nữ này hoàn toàn khác nhau tới mức tôi nghĩ câu hỏi của anh thật vô nghĩa, thực tế là còn hoàn toàn ngu ngốc. Cá nhân tôi yêu quý Phu nhân Obama. Tôi đã thích cô ấy từ lúc có một tay phóng viên người Mỹ hỏi rằng có phải chiếc chân váy da của cô có phải hơi quá bó với một Đệ nhất Phu nhân hay không, và Michelle Obama đã trả lời rằng, “Sao nào, anh không thích cặp mông bự da màu này à?”

Nhắc tới điều đó, tôi không gặp ngài ở đêm tiệc thời trang được tổ chức bởi Bribri và Manu ở Élysée trong suốt các show diễn… ngài bị bệnh có phải không?

Tôi chưa bao giờ ra ngoài vào đêm trước khi diễn ra show. Đó là điều không may.

Và tôi rõ ràng nhớ là đã thấy ngài ở buổi ra mắt Apple Watch ở Colette vào buổi sáng của một show nào đó…

Đó đích thực là buổi sáng của ngày diễn ra show, cái này hoàn toàn khác: xúc xắc đã ném ra rồi thì anh không thể làm gì được nữa.

Ngài nghĩ gì về chiến dịch #MeToo?

Tôi phát ngán với nó. Tôi thậm chí còn không ăn thịt heo [ở Pháp, chiến dịch này được biết với cái tên #BlanceTonPorc – nghĩa đen là Cân bằng thịt heo].

Điều gây sốc cho tôi nhất trong tất cả những điều này là các ngôi sao mất 20 năm để nhớ những gì đã xảy ra. Không phải đề cập đến thực tế không có nhân chứng truy tố. Điều đó nói rằng tôi không thể chịu đựng được Weinstein. Tôi đã có vấn đề với ông ta tại amfAR [Gala amfara được tổ chức trong suốt Liên hoan phim Cannes nhằm gây quỹ chống AIDS].

Ông ta cũng đã thử lôi kéo ngài vào một phòng khách sạn ư?

Không, không phải kiểu bản tính sắc dục, mà là một dạng chuyên nghiệp. Tôi sẽ tiết lộ một chút thông tin với anh, nhưng cái gã đó không đúng với cái danh xưng mà các người dành cho hắn trong thế giới kia đâu.

Các chiến dịch như #MeToo và #Time’sUp có ảnh hưởng gì tới cách tiếp cận công việc của ngài không?

Hoàn toàn không. Tôi đọc đâu đó rằng giờ người ta phải hỏi một người mẫu xem cô ấy có thoải mái với việc tạo dáng hay không. Đơn giản là nó trở nên quá đà, từ giờ trở đi, là một NTK, anh không thể làm được gì nữa. Với những cáo buộc dành cho Karl Templar tội nghiệp [giám đốc sáng tạo của tạp chí Interview], tôi không tin một từ nào về nó. Một cô nàng đã than phiền rằng anh ta kéo quần cô xuống và ngay lập tức anh ta bị lăng mạ vì sự chuyên nghiệp đã làm nên sự nghiệp của mình. Không thể tin nổi. Nếu bạn không muốn bị kéo quần thì đừng làm người mẫu làm gì! Vào tu viện ấy. Người ta vẫn đang tuyển người đấy thôi.

Trong suốt buổi phỏng vấn năm 2010, ngài có nói với tôi rằng ngài đang nghĩ đến chuyện sẽ để Haider Ackermann thay thế vị trí của mình tại Chanel…

Đúng thế, nhưng đó là chuyện từ lâu rồi!

Và tới hôm nay thì ngài nghĩ ai sẽ là người phù hợp?

Tôi không đề cử bất cứ điều gì hay bất cứ ai nữa, vì nhà Chanel không thuộc về tôi. Marc Jacobs, một anh chàng mà tôi khá yêu quý, cũng đã mơ ước về việc thay thế tôi… Lần đầu tiên tôi gặp cậu ta là khi cậu ta 17 tuổi đang làm trợ lý cho người bạn của tôi – Perry Ellis. Không may là, khi cậu ta trở thành giám đốc nghệ thuật, cậu ta lại bị sa thải bởi cái BST grunge dù cũng không đến nỗi nào.

Ngài có thể xếp hạng 3 NTK này theo thứ tự tài năng giảm dần không? Simon Porte Jacquemus, Virgil Abloh và Jonathan Anderson?

Trong những NTK tôi yêu quý, không theo thứ tự, thì Marine Serre – dẫu chỉ cao 1m50 nhưng lại là một người có tinh thần thép. Jacquemus là người luôn khiến tôi bật cười, và trông cũng khá là bảnh nữa. Anh ta rất hài hước. Và để kết lại thì là J.W.Anderson, dù cách tiếp cận thời trang của anh ta đôi khi có hơi bị trí tuệ quá mức – có lẽ do tôi chưa nghiên cứu kỹ.

Giữa Virgil Abloh, Jacquemus và Jonathan Anderson, ai sẽ là người ngài nguyện dẫn theo cùng tới đảo hoang vào những ngày cuối đời?

Tôi thà chết trước còn hơn…

***

Ngài đã nghĩ thế nào mà lại nảy ra chuyện nuôi râu?

Tôi có một con trong bức chân dung nổi tiếng của tôi được vẽ bởi Helmut Newton cách đây 40 năm, và tôi muốn khám phá lại những cảm xúc đó một lần nữa, để xem sau chừng đó năm có còn là chuyện đáng chán nữa hay không. Điều buồn cười ấy là đám râu khiến tôi cực kì giống Choupette… chúng tôi cứ như một cặp đôi già ấy. Thực tế thì nàng duy trì điều đó cho tôi, chúng tôi ngủ trên cùng một chiếc gối và nàng dành cả đời để liếm nó.

Tôi không nghĩ rằng ngài là kiểu người tốt lông… Ngài mất bao lâu để chúng mọc ra?

Tôi đã để râu từ đợt Giáng sinh. Nhưng mà anh nói đúng đấy, thật lạ là tôi chẳng thấy chút lông nào trên người mình.

Chỉ bộ râu thôi.

À thì tóc trên đầu tôi cũng thế.

Ngài cũng không có lông dưới cánh tay luôn?

Không, chả có lấy một cọng.

Thế là ngài hoàn toàn không có chút lông nào sao?

Thì nói cho đúng là tôi có ở nơi nó nên có. Nhưng tôi không rậm lông ngực, hay lưng hay đùi – tạ ơn Chúa!

Nhân nói chuyện lông, tôi đọc đâu đó rằng ngài đã để Choupette làm “người” thừa kế tài sản của mình…

Đúng là thế. Đừng lo, có đủ cho tất cả mọi người.

Thế thì tài sản của ngài ước chừng bao nhiêu?

Tôi chắc chắn không phải Bernard Arnault, tôi có thể nói với anh ngay tức khắc. Không hề có chuyện tôi có 72 tỷ euro trong tài khoản ngân hàng đâu.

Tôi chắc chắn không phải Bernard Arnault, tôi có thể nói với anh ngay tức khắc. Không hề có chuyện tôi có 72 tỷ euro trong tài khoản ngân hàng đâu.

Nhưng tôi nghe nói là ở Pháp người ta cấm không được để lại bất cứ tài sản thừa kế nào cho thú cưng của mình?

À cái đấy thì may là tôi không phải người Pháp.

Gần đây ngài mới cho ra mắt một BST capsule cho thương hiệu riêng của mình cùng với Sébastien Jondeau – trợ lý cá nhân trong suốt 20 năm… Những phẩm chất chính của ông ấy là gì, trừ việc được dựng lên như một vị thần Hy Lạp và có răng thưa giống như Vanessa Paradis?

Sébastien tương ứng với một dạng đàn ông nhất định ở tuổi 35 – 40, không thể tìm thấy gì để mặc. Anh ta đại diện cho một dạng đàn ông hoàn toàn đối nghịch với những bộ xương ốm ta thường thấy trên đường runway… Họ chắc chắn không gặp rủi ro nào về chuyện bị xâm hại tình dục. Cùng lắm thì chỉ được gợi ý cho một bác sĩ nha khoa mà thôi.

Một thiên tài như ngài phải chuẩn bị để đối mặt với chuyện thường ngày như thế nào, có phải là kiên nhẫn vô cùng và ân xá lớn lao dành cho những người xung quanh – vốn không được tích cực và đầy năng lượng như ngài?

Thiên tài ấy à? Đó là anh nói thôi. Khi tôi còn nhỏ, mẹ tôi luôn nói rằng tôi là đồ ngốc. Có lẽ tôi đã bù đắp lại sự ngốc nghếch ấy hơi quá mức mà thôi. Và xung quanh tôi không phải toàn là lũ ngốc đâu nhé, tôi có một team tuyệt đỉnh. Thế nên, khi gặp chuyện liên quan tới đám người đần độn khác, tôi đơn giản là không thấy và không biết chúng…

Trừ tôi ra chứ…

Anh nghĩ bản thân hơi quá quan trọng rồi đấy.

Biên tập: Quỳnh Nga

Phỏng vấn bởi Philip Utz, Hình ảnh: Stéphane Feugère

Bài đăng trên tạp chí Numero 12/04/2018