Triển lãm “Thierry Mugler | Azzedine Alaïa: Two Decades of Artistic Connivances” – Minh chứng của tình bạn phi thường giữa hai vĩ nhân thời trang

Ngày đăng: 11/03/25

Diễn ra từ ngày 3 tháng 3 đến ngày 29 tháng 6 năm 2025 tại Paris, triển lãm là lúc để làng mốt khám phá, tri ân tình bạn diệu kỳ của hai nhà thiết kế đình đám. Bên cạnh đó, tôn vinh di sản mà Mugler và Alaïa để lại – trong cách định hình nên sự quyến rũ và đổi mới của thời trang những năm 1980 và 1990.

Khi tháng thời trang vừa mới bắt đầu, Olivier Saillard – giám đốc của Fondation Azzedine Alaïa, ngồi vào chiếc bàn làm việc rộng lớn, xem lại nhiều nguồn tư liệu được cất giữ trong kho lưu trữ của nhà thiết kế Azzedine Alaïa quá cố. Trong núi hồ sơ chứa nhiều bài báo thời đó, ảnh sàn diễn và tệp ghi chú về hàng loạt show diễn, ông tìm thấy hơn 300 tác phẩm của Thierry Mugler – một vĩ nhân được thế giới thời trang công nhận trong cách thay đổi cũng như định hình cách ăn mặc phụ nữ, và là một người bạn quan trọng của Azzedine Alaïa.

Liệu thương hiệu riêng của Azzedine Alaïa có thể tồn tại nếu không có Thierry Mugler? Không phải là những đối thủ cạnh tranh nhau để tồn tại trong ngành công nghiệp thời trang khốc liệt, sự phát triển song hành của Azzedine Alaïa và Thierry Mugler được hình thành từ tình bạn cùng tinh thần tương trợ, ủng hộ lẫn nhau vô cùng chân thành. 

Azzedine Alaïa, một trong những nhà thiết kế tài hoa được sánh ngang tầm với những huyền thoại như Balenciaga và Vionnet, nổi tiếng với tư duy thẩm mỹ vượt bật cùng tay nghề thủ công tinh xảo. So về tuổi nghề, ông có nhiều kinh nghiệm và được nhận diện sớm hơn Thierry Mugler. Nhưng nếu xét về danh tiếng ở thập niên 70, 80, tên tuổi của Mugler có lẽ vượt trội hơn; nhà thiết kế khuấy động làng mốt bằng cách biến sàn diễn thời trang thành sân khấu trình diễn nghệ thuật thực thụ.Trong khi đó, sự nghiệp của Alaïa phát triển một cách khiêm tốn và thầm lặng hơn, bởi lẽ ông không quen cũng không nghĩ bản thân mình hợp với ánh hào quang đó. Lúc bấy giờ, Alaïa tận hưởng không gian sáng tạo ở hậu trường, thiết kế riêng cho khách hàng thượng lưu và làm thợ may đo thuê cho các nhà thiết kế thời trang như Yves Saint Laurent. Nổi tiếng là vào giữa những năm 1960, chính Alaïa là người đã lắp ráp nguyên mẫu của chiếc váy Mondrian cho Yves Saint Laurent, đây chỉ là một trong nhiều buổi biểu diễn bán thời gian của ông tại các studio của các nhà thiết kế nổi tiếng thời bấy giờ.

Azzedine Alaïa và Thierry Mugler gặp nhau vào năm 1979. Mugler đã mời Alaïa về thiết kế tuxedo cho bộ sưu tập Thu/ Đông, “Futures Spirales”. Từ đó, Mugler trở thành người mến mộ các tác phẩm của Alaïa và không ngại công nhận tài năng của ông: “Nếu không có anh ấy, chúng sẽ không bao giờ đẹp đến thế”, Mugler viết trong phần ghi chú về buổi trình diễn.

Từ đối tác, hai nhà thiết kế trở thành bạn bè thân thiết. Thậm chí, chính Mugler là người động viên và khuyến khích Alaïa mở thương hiệu của riêng mình. “Thierry Mugler tin vào tài năng của người bạn mình. Ông ấy nói với Alaïa rằng tài năng của Alaïa phải được cả thế giới biết đến rộng rãi hơn, các tác phẩm của ông quá quan trọng để giữ trong bóng tối” – Olivier Saillard kể lại. Mugler sau đó đã thuyết phục Alaïa chấp nhận lời mời của Bergdorf Goodman để tổ chức buổi trình diễn thời trang đầu tiên của ông tại Thành phố New York vào năm 1982. Saillard cho biết: “Thierry Mugler thậm chí còn đi cùng Azzedine Alaïa đến Hoa Kỳ”. Ông còn trở thành người phát ngôn chính thức của Alaïa. 

Tình bạn của họ vượt ra ngoài phạm vi thời trang, khỏi ranh giới mối quan hợp tác làm ăn. Mugler tin tưởng tuyệt đối Alaïa và là người luôn cho ông xem trước bộ sưu tập của mình, chia sẻ những nàng thơ của mình với ông, như Zuleika và Mirabelle; thậm chí, Mugler còn đích thân đưa các nhà báo đến xưởng của Alaïa trên phố Rue de Bellechasse. Trong nhiều lần ghi nhận công lao của nhà thiết kế người Tunisia này, Mugler thừa nhận nhờ Alaïa mà các thiết kế của ông trở nên thực tế hơn. Ngược lại, nỗi ám ảnh của Mugler dành cho nét thẩm mỹ hào nhoáng của Hollywood đã giúp Alaïa phát triển khía cạnh gợi cảm cấp tiến. 

Sự tôn trọng lẫn nhau trong tình bạn của hai vĩ nhân thời trang này đã truyền cảm hứng cho Olivier Saillard ra mắt triển lãm “Thierry Mugler | Azzedine Alaïa 1980-1990: Two Decades of Artistic Connivances” (tạm dịch: hai thập kỷ của mối giao thao nghệ thuật), tại Fondation Azzedine Alaïa ở Marais, Pháp.

Triển lãm cho thấy những điểm tương đồng bất ngờ trong tư duy sáng tạo giữa người bạn đồng điệu Saillard chia sẻ: “Đây là câu chuyện về sự tương phản. Alaïa hướng nội, sống khép kín và ngại báo chí, Mugler thì khoa trương và am hiểu truyền thông. Thierry hiểu rõ sự hào nhoáng, Alaïa lại sở hữu khiếu thẩm mỹ từ tốn. Nhưng khi đặt tác phẩm cạnh nhau, bạn sẽ bất ngờ trước những điểm tương đồng. Đó chính là hình mẫu người phụ nữ”.

Triển lãm trưng bày 72 tác phẩm từ kho lưu trữ của Alaïa và bộ sưu tập gồm hơn 200 thiết kế Mugler, mà ông sưu tầm. Alaïa sưu tầm những thiết kế Mugler gần gũi với phong cách của mình – nhiều bộ vest, áo khoác và váy dạ hội tối giản, khác hẳn thế giới xa hoa thường thấy của Mugler. Saillard cho biết triển lãm lần này sẽ mang đến một góc nhìn mới về Mugler, không hoành tráng như tại MAD năm 2021, mà gần gũi hơn với cuộc sống.

Các tác phẩm được trưng bày theo từng phần, nhưng sự tương đồng giữa hai nhà thiết kế có thể khiến ngay cả tín đồ thời trang cũng bối rối. Saillard thừa nhận đôi khi ông cũng nhầm lẫn giữa các thiết kế. Từ tay áo nhọn, peplum, khóa kéo táo bạo, dây buộc đến mũ trùm đầu – tất cả đều là dấu ấn chung. “Những năm 80 đã định hình lại vẻ gợi cảm, và thập kỷ đó thuộc về Mugler và Alaïa” Saillard nói.

Trong một chiếc lồng kính trong suốt đặt giữa kháng phòng, sự nữ tính nguyên thủy của Mugler được đánh thức trong chiếc váy dạ hội từ bộ sưu tập Thu Đông 1987, “Les Avaiateuses” của nhà mốt. Chiếc váy được làm bằng nhung panné màu đen kiêu sa, nổi bật là đường viền cổ áo bằng vải satin màu hồng khoét sâu ở phía sau. Xung quanh phòng là nhóm đồ vest thanh lịch, kiểu dáng smoking và trang phục bằng vải denim hoặc da; đồng thời những chiếc váy dạ hội như hệt công trình kiến trúc đang thách thức người xem đoán là của nhà thiết kế nào. 

Tầng trên là không gian trưng bày những tuyệt tác được làm ngoạn mục bằng các chất liệu mới lạ gồm: những chiếc váy “phủ” vàng nung chảy, một chiếc váy da cừu lộn màu lạc đà được viền bằng da bê vàng và xỏ lỗ (thuộc BST Mugler, 1980), và một chiếc váy bằng vải bạt khâu nổi màu trắng, phối ren, lỗ xỏ dây và tua rua bằng dây thừng (thuộc BST Alaïa, 1988).

Thực hiện Dory

Theo Vogue, WWD