Martin Margiela dạy chúng ta điều gì về bền vững?
Ngày đăng: 13/03/21
Nếu ai đó biết gì về sự trường tồn, đó chắc chắn là Martin Margiela. Dù nhà thiết kế người Bỉ đã từ giã làng thời trang 11 năm qua nhưng ông vẫn luôn được nhắc đến cho đến tận ngày nay – thậm chí sự ảnh hưởng của ông còn sâu sắc hơn nữa.
Có lẽ bởi vì Martin Margiela là một ẩn số. Ông trở thành một siêu sao ẩn danh của thế kỷ 21 ngay cả trong chính phim tài liệu về bản thân. Bạn nhìn thấy tay ông ấy, nghe được giọng nói, tuyệt nhiên bạn không thể nhìn thấy khuôn mặt của ông.
Tất cả những gì bạn có thể thấy chính là những tác phẩm của ông: hé lộ một bức chân dung của một nhà thiết kế am hiểu về thời trang một cách thấu đáo đến mức có thể tách nó ra và ghép lại với nhau. Bí ẩn như thế nhưng Martin Margiela có sức ảnh hưởng lan rộng, truyền cảm hứng cho các bộ sưu tập của các nhà thiết kế khác nhau như Marc Jacobs, Raf Simon và tiếp tục trở thành màu sắc cho những bộ sưu tập của John Galliano – hiện đang dẫn dắt Maison Margiela.
Trong tất cả những gì ông được biết đến – đôi giày Tabi lừng danh, xưởng may không màu tại Paris, dường như điều cuốn hút nhất ở ông chính là việc ông đã tạo dựng riêng mình một di sản bằng những gì các nhà thiết kế đang làm bây giờ – đó là tái chế, tái sử dụng và tất cả những hoạt động hướng đến hệ sinh thái bền vững.
Bền vững – cụm từ có lẽ chúng ta đã và đang lạm dụng đến nỗi nó đang dần mất đi ý nghĩa thật sự. Để có định nghĩa phù hợp, chúng ta có thể tham khảo triết lý thiết kế của Martin Margiela.
Tự mình làm mọi thứ
Mặc dù nền tảng của ông là thời trang nhưng thông điệp ông truyền tải lại là phản thời trang (anti – fashion). Ông chối từ sự hào nhoáng của thời trang bằng cách tổ chức những show diễn của mình tại những địa điểm bình dân như sân chơi hay tàu điện ngầm. Tầng lớp xã hội chưa từng là điều ông lưu tâm. Không nói chuyện với báo chí, không sắp xếp chỗ ngồi của khách mời dựa trên sự nổi tiếng của họ. Không có gì phản thời trang triệt để hơn là ủng hộ DIY, một xu hướng khuyến khích bạn tự tạo ra sản phẩm thay vì bỏ tiền mua sắm.
Khi ông đảm nhiệm tạp chí A Magazine vào năm 2004, Martin Margiela đính kèm từng bước cách may áo len kết hợp tất của thương hiệu ông. Một Frankenstein của thời trang: kết hợp các chất liệu với nhau và làm bằng kéo và chỉ khâu. Trên hết, tất cả mọi người đều có thể tự làm.
Tinh thần DIY của ông có thể áp dụng ngay cả với thời đại của chúng ta. Xu hướng phụ kiện nổi bật năm nay chính là khẩu trang – một thứ hoàn toàn cần thiết và hợp lý. Đã có rất nhiều người tự mình làm khẩu trang riêng vì nguồn cung rất ít trên thị trường. Vậy sẽ như thế nào nếu chúng ta cũng áp dụng tương tự với những gì chúng ta đang sở hữu trong tủ quần áo của mình? Martin Margiela và hành tinh này chắc chắn sẽ đồng ý với ý tưởng đó.
Tận dụng những vật dụng xung quanh
Đó là nguyên tắc cốt lõi của dòng Margiela Artisanal và đây cũng chính là điều mang đến danh hiệu “Cha đẻ của thời trang tái chế”. Ông tận dụng bất cứ thứ gì xung quanh từ chiếc lược, ống hút, nhẫn vàng giả và biến chúng trở thành những thiết kế có thể mặc được. Chúng có thể là chiếc váy kết hợp với dây giày hay quần tây làm từ thắt lưng da cũ.
Tận dụng chất liệu “hiếm” từ những vật liệu cơ bản hàng ngày và kỹ thuật thủ công khéo léo tỉ mỉ, dòng Artisanal hiển nhiên trở thành sự kiện đáng mong đợi trong mùa Haute Couture thường niên. Mặc dù vậy đó không phải là ý định ban đầu của ông. “Tất cả đều nhằm thổi sức sống mới vào những vật dụng tưởng chừng đã bỏ đi để chúng một lần nữa có thể tái sinh theo một cách khác.” – ông giải thích.
Những lời khuyên của ông vẫn hữu ích cho mọi người, nhất là trong thời đại chúng ta tích trữ quá nhiều thứ, cả những cuộn giấy vệ sinh đang chễm chệ trên kệ. (Martin Margiela đã từng thiết kế bộ váy từ chúng). Bạn sẽ dễ dàng tìm thấy hashtag #HomeCouture đang được thịnh hành trên Instagram. Ở đó, mọi người đang bắt đầu chú ý đến vấn đề này dù với một số người đây chỉ là giải trí.
Trân trọng những thứ cũ kỹ
Hẳn bạn nghĩ đây là câu sáo rỗng nhưng cũ thật sự quý giá. Dưới bàn tay của Martin Margiela, ông sáng tạo chiếc quần quân đội thành đôi giày được săn lùng hiện nay. Đôi giày này còn được kèm với ghi chú: “Hãy tự do vẽ thêm những gì bạn muốn”.
Bên cạnh việc đảo lộn khái niệm của sự xa xỉ, Martin Margiela được biết đến nhờ tài năng làm nổi bật vẻ đẹp của những sáng tạo cổ điển. Ông đã thành công với dòng Replica – bao gồm việc tái sản xuất quần áo cũ, phụ kiện và bất cứ thứ gì ông có thể tìm được. Mục đích là để nhấn mạnh tính trường tồn của chúng, điều mà Martin Margiela tin là một trong những đặc điểm quan trọng nhất của thời trang.
Giờ đây, người kế nhiệm John Galliano vẫn duy trì ý tưởng đó qua dòng Recicla – tận dụng những gì ở cửa hàng thrift store (cửa hàng second-hand) không phải vì mục đích nhân đôi mà để tái sử dụng. Được khâu bằng nhãn thương hiệu, bộ sưu tập được diễn ra trực tiếp ở runway Maison Margiela show Thu Đông như một lời tuyên bố táo bạo rằng những gì chúng ta đã có là đủ rồi.
Tạo dựng từ những gì bạn có
Bằng một cách tình cờ, những đôi boots Tabi nổi tiếng do ông thiết kế trở thành một dấu ấn của thương hiệu. Chúng được ra mắt lần đầu tiên trong bộ sưu tập Xuân Hè năm 1990. Bởi vì Martin Margiela không đủ chi trả cho đôi giày mới dành cho bộ sưu tập sắp tới, ông đã sử dụng lại những đôi giày Tabi từ bộ sưu tập trước và phủ chúng bằng màu sơn tường để mang lại “cảm giác mới”.
Nhiều người cho rằng tính thực dụng đối nghịch với sự sáng tạo, nhưng Martin Margiela đã chứng minh điều hoàn toàn ngược lại với đôi giày mang tính biểu tượng của mình. Chúng đại diện cho những đặc trưng thiết kế của ông : “Tôi thích thu thập quần áo cũ và tạo chúng một cuộc sống khác. Nếu chúng chỉ nằm yên đó, chẳng khác nào chúng đã chết ”. Có lẽ đã đến lúc chúng ta nhìn vào bên trong tủ quần áo của mình và làm điều tương tự.
Chuyển ngữ: Như Quỳnh
Theo Lifestyle Asia
SR Fashion Business Talk Ep.13 với chủ đề: Thời trang bền vững
– Địa điểm: Én Event Space, 308 Điện Biên , Quận 3, TP. HCM
*Sự kiện không thu phí nên số lượng chỗ ngồi giới hạn, mời bạn đăng ký sớm để giữ chỗ.
