Thierry Mugler và hành trình tìm kiếm vẻ đẹp đích thực qua ống kính

Ngày đăng: 04/04/24

Thế giới thời trang thường ngợi ca và vinh danh Thierry Mugler như một trong những nhà thiết kế vĩ đại, nhưng lại quên rằng ông còn là một nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp – một tâm hồn rong ruổi khắp chốn cùng chiếc máy ảnh để kiếm tìm vẻ đẹp đích thực mà suốt đời khát khao. 

Là một nhà thiết kế vĩ đại đến từng Pháp, từng khuấy động cả địa hạt thời trang rộng lớn suốt thập niên 80, 90 và cả nhiều năm trước đó, có lẽ những cống hiến không thể thay thế của Thierry Mugler làm người ta quen đi những định danh khác vốn gắn liền với tên tuổi của ông. Từng là một vũ công ba lê, một nhà làm phim và cả một nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp, nghệ thuật, phim ảnh, âm nhạc, kịch nghệ,… tất cả là huyết mạch nuôi dưỡng sự sáng tạo vô biên của chính Thierry Mugler. Đó cũng chính là lý do vì sao những show diễn của Mugler kịch tính và được dàn dựng công phu tựa như một vở kịch cổ điển. Khi người nghệ sĩ toàn năng đó rời khỏi trần thế trong sự tiếc nuối của làng mốt, ông không chỉ để lại một di sản khổng lồ tràn ngập các thiết kế mang tính biểu tượng mà còn là một kho ảnh khổng lồ ghi lại thế giới kính vạn hoa màu sắc của riêng ông. 

Mỗi lần nhà thiết kế tạo ra một bộ sưu tập, ông không đơn thuần vẽ sketch rồi làm việc tại xưởng may, thay vào đó là xây dựng một vũ trụ sống động xung quanh những bộ quần áo từ trí tưởng tượng không có giới hạn. Tự coi mình là một đạo diễn trước hết, Mugler phát triển các bảng phân cảnh giàu trí tưởng tượng, giám sát các bộ sưu tập từ bản phác thảo đến sản xuất, tìm kiếm người mẫu và địa điểm, dàn dựng các buổi trình diễn thời trang công phu và thường tự chụp ảnh các chiến dịch của mình. Mugler là một nhà sáng tạo có toàn quyền kiểm soát.

Trong suốt ba thập kỷ nắm quyền lãnh đạo thương hiệu riêng của mình, Thierry Mugler đã đi khắp thế giới để chụp ảnh các thiết kế của mình cùng với nhiều kỳ quan, những công trình kiến trúc kỳ vĩ và cả vẻ đẹp của thiên nhiên rộng lớn. “Suốt đời này tôi là một nhiếp ảnh gia. Đó là một phần quan trọng tạo nên con người tôi và là một phần quan trọng trong hành trình tìm kiếm vẻ đẹp của tôi.” Thierry Mugler chia sẻ. Trong một cuộc phỏng vấn hiếm hoi và độc quyền cùng nhà báo Liam Freeman, nhà thiết kế người Pháp nói với tạp chí Vogue về cuộc đời ít được biết đến của mình đằng sau ống kính.

Ông bắt đầu chạm ngõ với thế giới nhiếp ảnh từ khi nào?

“Khi tôi 8 tuổi, tôi làm bộ phim ngắn đầu tiên, bố tôi là người quay phim. Nhưng bức ảnh thời trang đầu tiên được tôi chụp khi tôi 14 tuổi. Đó là một bức ảnh trong một buổi trình diễn do anh dàn dựng khi còn là vũ công ba lê chuyên nghiệp tại The Opéra national du Rhin ở Alsace, Pháp. Tôi đã làm tất cả mọi công việc sản xuất, styling, tìm kiếm địa điểm, chụp ảnh, hầu hết là mọi thứ. Việc chụp ảnh trở nên chuyên nghiệp hơn khi tôi bắt đầu chụp các chiến dịch thời trang của riêng mình và sau đó là dòng nước hoa của thương hiệu.”

Thierry Mugler bắt đầu thiết kế quần áo của riêng mình khi chuyển đến Paris ở tuổi 20, khi ông thôi làm vũ công ba lê, và ra mắt thương hiệu của mình sáu năm sau đó vào năm 1974. Nhiếp ảnh gia thời trang Helmut Newton là người đầu tiên đã chụp hai chiến dịch của Mugler, trước khi khuyến khích nhà thiết kế bắt đầu tự chụp ảnh thương hiệu của mình.

“Ngay khi Maison Thierry Mugler có ngân sách để thực hiện một chiến dịch quảng bá, tôi đã liên hệ ngay với Helmut vì nó hoàn toàn phù hợp. Tôi ngưỡng mộ tác phẩm của anh ấy, nó hoàn toàn đồng điệu với vũ trụ của tôi. Anh ấy đồng ý ngay lập tức, nhưng rất nhanh, anh ấy nói với tôi: ‘Nghe này, bạn biết chính xác những gì bạn muốn. Vậy tại sao bạn không cầm máy và tự chụp nhỉ?”, Mugler kể lại trong cuộc phỏng vấn với WWD vào tháng 9 năm 2021. Sự thúc đẩy này từ Newton đã là động cơ khởi động cho sự nghiệp nhiếp ảnh kéo dài hàng thập kỷ, biến tầm nhìn vượt qua ranh giới của Mugler thành những ấn phẩm huyền thoại. 

Ông nghĩ điều gì tạo nên một bức ảnh tuyệt vời?

“Những tấm ảnh xuất hiện trong trí tưởng tượng và cả giấc mơ phù phiếm của tôi. Tôi muốn hiện thực chúng bằng những nguyên liệu tốt nhất. Và tất nhiên, những thành phần tốt nhất đều có trong tự nhiên. Chúng không phải là màn hình xanh với sự trợ giúp của công nghệ, kỹ thuật tiên tiến hay Photoshop. Vì vậy, bạn phải tiếp tục tìm ra tầm nhìn đẹp nhất, những địa điểm tốt nhất có thể, cho dù đó là tảng băng trôi ở Greenland, những tảng đá đáng kinh ngạc ở Utah, nhà thờ Hồi giáo làm từ bùn ở Mali hay cồn cát ở Sahara. Đó là về sự hấp dẫn của cuộc phiêu lưu.”

Đúng vậy, nhà thiết kế người Pháp sẽ chẳng bao giờ để sự tiên tiến của công nghệ giết chết trí tưởng tượng và sự sáng tạo của mình. Nếu ở địa hạt thời trang, Thierry Mugler khiêu khích làng mốt bằng một cơ thể phụ nữ siêu thực đến gây ra nhiều tranh cãi, thì chỉ với một chiếc máy ảnh cùng một tâm hồn khát khao khám phá nghệ thuật, ông tiếp tục vẽ nên một khung hình phi thường giữa vẻ đẹp của phụ nữ và sự vĩ đại rộng lớn từ thiên nhiên. Nhà thiết kế không ngại đặt những người phụ nữ của mình vào những bối cảnh không tưởng cho dù đó là một tảng băng trôi hay đỉnh của một tòa nhà cao trọc trời. Ngay tức khắc những người mẫu của anh trở thành những vị thần đang giải cứu thế giới, một nữ hoàng đang thơ thẩn trên những chỏm băng hay một nàng công chúa đang ngắm vương quốc trên rìa các mái nhà. Ông đi khắp thế giới để tìm kiếm các địa điểm và ghi lại những suy nghĩ của mình trước những tòa nhà mang tính biểu tượng và cảnh quan thiên nhiên ngoạn mục. 

Quyển sách ảnh đầu tiên của Thierry Mugler “Fashion Fetish Fantasy” được xuất bản vào năm 1988 trong thời kỳ huy hoàng nhất của ông với tư cách là một nhiếp ảnh gia. Cuốn sách là tập ảnh về những thiết kế của Mugler do các nhiếp ảnh gia thời trang như Newton và David LaChapelle thực hiện, cùng với hàng loạt hình ảnh và bản phác thảo của chính ông. Các trang này ghi lại những đường băng đầy siêu mẫu huyền thoại của Mugler, những bộ trang phục được anh ấy thiết kế cho vở kịch “Macbeth” và cho siêu mẫu Linda Evangelista trong video ca nhạc “Too Funk” của George Michael, cũng như sự hợp tác của anh ấy với các ngôi sao như David Bowie và Diana Ross.

Vào tháng 4 năm 2020, Abrams xuất bản quyển sách ảnh tiếp theo, “Manfred Thierry Mugler, Photographer”. Ấn phẩm cung cấp những bức ảnh từ kho lưu trữ của Mugler một cách chi tiết và đầy đủ nhất. 150 bức ảnh mở ra một cuộc phiêu lưu hình ảnh đầy xa hoa gồm những hình ảnh đáng nhớ nhất của ông cũng như những bức ảnh chưa được nhìn thấy từ bộ sưu tập cá nhân và những lời kể trực tiếp về chuyến đi của ông. Bộ sưu tập hình ảnh phong phú khẳng định Mugler không chỉ là một trong những nhà thiết kế mang tính biểu tượng nhất mọi thời đại mà còn là một nhiếp ảnh gia tài năng với con mắt tinh tường về ánh sáng và bố cục.

Những bức ảnh được thực hiện dưới ống kính của Mugler cũng đầy tham vọng như những buổi trình diễn của ông, hãy tưởng tượng vở kịch hoành tráng kéo dài một giờ trong show diễn Thu/Đông 1995 đó bao gồm 300 kiểu dáng được trình diễn bởi Naomi Campbell, Kate Moss và Jerry Hall, cùng những người khác, được cô đọng lại trong một khung hình duy nhất. Từ trang này sang trang tiếp theo, Mugler đưa chúng ta từ Paris đến New York, nơi các người mẫu tạo dáng bấp bênh trên các địa danh như Opéra Garnier hay tượng đầu thú của Tòa nhà Chrysler. Ông dẫn chúng ta đến một số kỳ công kiến trúc vĩ đại nhất của nhân loại – Nhà thờ Saint Basil ở Moscow và Nhà thờ Hồi giáo vĩ đại Djenné ở Mali – và thôi thúc chúng ta khám phá những bãi muối của sa mạc Atacama của Chile, những khu rừng tươi tốt xung quanh Quế Lâm ở Trung Quốc và những bãi biển núi lửa của Hawaii.

Những bức ảnh chụp người mẫu đứng trên tảng băng trôi ở Greenland của ông quả là một tác phẩm phi thường. Ông đã làm gì để có được bức ảnh kinh ngạc đó?

“Trước tiên, chúng tôi đã chụp rất nhiều bức ảnh các tảng băng trôi ở Greenland từ đất liền, nhưng khi nhìn cận cảnh, chúng có màu bẩn và các góc không sắc nét. Vì vậy, tôi, stylist và  người mẫu Anna Bayle đã đi thuyền khoảng 20 hải lý ra biển. Lúc đó đang là ngày hạ chí nên chúng tôi thấy được mặt trời lúc nửa đêm. Anna, người phụ nữ dũng cảm đã phải bước lên tảng băng trôi, đắp lên một mảnh chăn nhỏ xíu để sinh tồn và nhiệm vụ của tôi sẽ chụp bức ảnh trong khoảng hai giây. Đôi khi chúng tôi phải đợi nhiều ngày mới có được ánh sáng phù hợp.”

Môi trường băng giá đó tương phản với sức nóng của mặt trời châu Phi – những bức ảnh chụp Iman ở Sahara ở Algeria, Katoucha Niane quá cố bên bờ sông Niger và Carol Miles tại Nhà thờ Hồi giáo lớn Djenné ở Mali. Điều gì đã thu hút ông đặt đến những nơi này?

“Mali là một đất nước đáng kinh ngạc và Nhà thờ Hồi giáo Djenné là một trong những ví dụ độc đáo nhất về kiến trúc châu Phi. Nó được làm từ một loại vật liệu gọi là banco, gạch bùn hay một hỗn hợp gồm bùn, đất sét và rơm. Tôi đã uống trà bốn tiếng đồng hồ với những người đàn ông trong thị trấn để được phép quay phim ở đó. Mọi thứ hợp tác ăn ý nhau một cách kỳ lạ từ cấu trúc và thần thái trên khuôn mặt của Carol, các đường nét kiến trúc và bầu trời màu vàng ươm. Chụp một bức ảnh giống như lập một giao ước với Chúa vậy; bạn phải chờ đợi và tin tưởng rằng bạn sẽ nhận lại được ánh sáng, bối cảnh và dáng pose của người mẫu như mong muốn, sau đó kỳ tích sẽ xảy ra.”

Mugler không chỉ sống trong thế giới nhiếp ảnh của riêng mình, mà thậm chí còn thỉnh thoảng chụp ảnh các nàng thơ của mình khi mặc những bộ trang phục từ nhà thiết kế cùng thời. Trong một bức ảnh nổi tiếng nhất nhì của Mugler, một người mẫu đứng trên đỉnh một ngôi sao đỏ khổng lồ với bộ trang phục của Alaïa chứ không phải nhà mốt Pháp. Nhà thiết kế Azzedine Alaïa là bạn thân của Mugler và đã giúp ông hình thành một loạt bộ sưu tập vào cuối những năm 70, và không ngừng động viên ông trước khi mở rộng và thành lập nhãn hiệu mang tên riêng của mình vào đầu những năm 80. 

“Công việc của tôi không thể so sánh với thời gian vì nó dựa trên vẻ đẹp của cơ thể con người và thế giới hấp dẫn mà chúng ta đang sống.” Thierry Mugler chia sẻ với Vogue.

Tại sao cái đẹp lại quan trọng đến mức ám ảnh đối với cá nhân ông?

“Cái đẹp rất quan trọng trong thế giới của chúng ta. Đó là sự hào phóng; trung thực; lịch sự; cảm giác giữa con người; một phần của cuộc sống thường nhật” – và đó là cách tốt nhất để truyền đạt một thông điệp. Ngày nay, bởi nhiều sự chi phối, dường như con người dần xa rời cái đẹp. Họ bị lạc. Chúng ta bị mắc kẹt trong thế giới vật chất nhỏ bé của chính mình và mọi người không dám nhìn xa hơn, họ không có can đảm. Bạn phải có can đảm để được hạnh phúc, phải dũng cảm để cảm nhận được cái đẹp quanh ta.”

Dưới đây là những bức ảnh kỳ vĩ nhất trong sự nghiệp của Thierry Mugler mà chắc hẳn chúng ta chưa biết đến: 

 

 

 

Thực hiện Dory

Theo Vogue và Dazed