Hermès & Nike trong cuộc chiến ngăn chặn NFT ‘trái phép’
Ngày đăng: 12/02/22
Đi cùng với sự bùng nổ của NFT trong năm vừa qua, khơi gợi lên những vấn đề phức tạp về mặt pháp lý.
Vừa qua, Nike đã trở thành công ty mới nhất đệ đơn kiện về vấn đề này. Họ kiện nền tảng mua sắm StockX vì đã tạo và tiếp thị NFT với logo và thương hiệu của mình.
Tháng trước, thương hiệu xa xỉ Pháp – Hermés cũng đã khởi kiện một người làm trong lĩnh vực sáng tạo Mason Rothschild qua cáo buộc “xâm phạm thương hiệu” khi bán những chiếc túi ảo mang tên gọi ‘Metabirkins’.
Cán cân pháp lý sẽ nghiêng về phía nào?
Theo Luật sư Annabelle Gauberti, từ công ty Crefovi, cho biết trường hợp của Hermès có thể đi theo hai hướng khác nhau.
Mason Rothschild đã lập luận rằng ông được bảo vệ bởi Tu chính án 1 Hiến pháp Hoa Kỳ với tư cách là một nghệ sĩ, điều này thường có giá trị tại các tòa án Hoa Kỳ.
Ở châu Âu cũng vậy: Gauberti nhớ lại ví dụ về một trường hợp từ một thập kỷ trước, trong đó Louis Vuitton đã thua khi ngăn cản một nghệ sĩ Hà Lan đặt một trong những chiếc túi của mình vào bức tranh của một người tị nạn Darfur.
“Biện pháp bảo vệ ‘sử dụng hợp pháp’ hoạt động hiệu quả, đặc biệt là theo luật của Vương quốc Anh và Hoa Kỳ, trong đó nghệ sĩ có thể sử dụng từ ngữ của thương hiệu hoặc sản phẩm đã đăng ký nhãn hiệu để đưa ra quan điểm hoặc như một tác phẩm giễu nhại (parody)”, Gauberti nói.
Nhưng cô ấy nói Rothschild có thể chật vật để thuyết phục thẩm phán rằng tác phẩm của anh ấy có giá trị nghệ thuật.” Thật khó để nhận ra thông điệp mà anh ấy đang cố gắng truyền tải ngoài việc muốn kiếm thật nhiều tiền, vì vậy đội ngũ pháp lý của anh ấy sẽ phải làm rất nhiều việc”, cô nói.
Trường hợp của Nike là một vụ kiện thương mại trực tiếp, vì StockX chưa bao giờ tuyên bố NFT của họ là một hình thức nghệ thuật. Nhưng vẫn còn phải xem luật về nhãn hiệu được duy trì như thế nào trong lĩnh vực kỹ thuật số.
“Mức độ của những biện pháp bảo vệ này trong thế giới kỹ thuật số cũng như những biện pháp xử lý thế nào vẫn chưa được khám phá”, luật sư Danielle Garno viết trong một báo cáo tóm tắt cho Lexology.
NFT có nên được đối xử khác với nghệ thuật vật lý?
Trong phản hồi của mình với Hermès, được công bố trên Twitter, Rothschild đã so sánh MetaBirkins của mình với tác phẩm hộp súp Campbell của Andy Warhol.
“Việc tôi bán tác phẩm nghệ thuật bằng cách sử dụng NFT không thay đổi sự thật rằng đó là tác phẩm nghệ thuật”, anh viết trong một phản hồi đăng trên Twitter.
Tuy nhiên, Edward Lee của Đại học Luật Chicago-Kent chia sẻ với Bloomberg Law rằng, sự so sánh Warhol không chuẩn xác vì công ty Campbell Soup không bao giờ có khả năng tham gia vào lĩnh vực kinh doanh tranh ảnh, trong khi Hermes có thể tạo ra các NFT của riêng mình.
Công nghệ này cũng có thể gây nhầm lẫn, vì NFT thực sự chỉ là chứng nhận quyền sở hữu, chứ không phải là bản thân nó.
“Nhiều người cho rằng, khi bạn nói về một NFT, nội dung của NFT nằm bên trong mã thông báo, mà nó không phải, và bởi vì nó không phải, nên không có sự sao chép trái phép”, Primavera De Filippi, đồng tác giả của ” Blockchain và Luật”, nói với tạp chí Business of Fashion.
Các công ty có thể làm gì để tự bảo vệ mình?
Hermès đã yêu cầu Rothschild loại bỏ và phá hủy MetaBirkins của anh ta, và ít nhất một nền tảng NFT, OpenSea, đã đồng ý xóa chúng. Nhưng Gauberti cho biết việc thực thi luật trực tuyến là rất khó.
“Ngay cả khi các vụ kiện thành công, bạn sẽ làm thế nào để truy tìm người đã mua món đồ đó hoặc ngăn chúng được bán trên các cuộc đấu giá thứ cấp? Đó là điều khó nói về mặt thực thi trực tuyến”. Lựa chọn tốt nhất là để các thương hiệu đi trước những kẻ sao chép và thống trị không gian với các NFT “chính thức”.
Nike đã làm chính xác điều đó, mua lại RTFKT, một công ty chuyên thiết kế giày thể thao kỹ thuật số, vào tháng 12. “Tấn công mạnh mẽ là cách phòng thủ tốt nhất,” Gauberti nói.
“Hiện tại, rất nhiều thương hiệu đang ở trong rào cản (về việc tạo ra NFT của riêng họ) vì sản phẩm cốt lõi của họ là vật lý và họ vẫn đang theo dõi không gian để xem liệu metaverse có thực sự phát triển hay không.”
Thực hiện: K.