Liệu da thuần chay có thực sự bền vững hơn da thật?
Ngày đăng: 15/09/22
Liệu da thuần chay có thực sự bền vững hơn da thật? Câu hỏi này được đặt ra sau khi một video của chiếc túi Telfar làm bằng da thực vật bị “nổ” sau 4 năm trở nên “hot” trên mạng xã hội.
Chiếc túi Telfar Shopping Bag có lẽ là một trong những phụ kiện nổi bật nhất của thập kỷ qua. Với mức giá phải chăng, thiết kế không phân biệt giới tính và kết cấu bằng da thuần chay, chiếc túi đã đưa Telfar Clemens vào thế giới Olympus của thời trang, đại diện cho một cách thức mới để sản xuất và bán đồ thời trang, cũng như là một cú đánh đầy bất ngờ vào những nhà mốt thời trang xa xỉ đến từ châu Âu, hiện đang thống trị thị trường.
Trong những năm qua, nhiều người nổi tiếng đã ủng hộ chiếc túi Telfar, từ Selena Gomez đến Oprah Winfrey, từ Bella Hadid đến Rihanna. Người mới nhất là Beyoncé, người đã đưa câu hát này vào bài hát trong album mới nhất của cô, Renaissance: “Chiếc túi Telfar này được nhập khẩu. Birkins? Chúng đang được cất trong kho”, dẫn đầu lượt tìm kiếm về chiếc túi này trên TheRealReal tăng 85% chỉ trong một ngày. Nhưng khi vũ công kiêm biên đạo múa Austyn Rich (@allllcaps), đăng một video trên Twitter, cho thấy lớp da giả trên chiếc túi yêu quý của cô đã bị mòn như thế nào chỉ sau 4 năm sử dụng và thu về 1,6 triệu lượt xem, món phụ kiện này đã trở thành tâm điểm của một cuộc tranh luận sôi nổi về tuổi thọ và giá trị của các chất liệu thay thế cho da cổ điển: liệu chúng có đủ bền để so sánh với chất liệu có nguồn gốc từ động vật? Quan trọng hơn, nó có thực sự bền vững hơn da thật không?
Đối với một số người, video là bằng chứng cho thấy các chất liệu thay thế cho da thật được thử cho đến nay đã không đảm bảo chất lượng như mong đợi. Một số nguời đã tận dụng cơ hội để giải thích cho những người chưa biết rằng, da thuần chay về cơ bản chỉ là nhựa. Những người khác đã nhấn mạnh giá trị của khía cạnh tiền bạc, chỉ ra rằng, trên thực tế, chiếc túi có giá quá thấp để tồn tại suốt đời vì cái gọi là “da thuần chay” chỉ có tuổi thọ trung bình là 4 hoặc 5 năm.
Như một số người đã chỉ ra, thực sự, chiếc túi “Bushwick Birkin” của Telfar có một tầm quan trọng vượt xa chất liệu của nó, rằng nó đại diện cho một cộng đồng mà cho đến vài năm trước thời trang đã bỏ qua, và mức giá vừa phải của chiếc túi đại diện cho khả năng tiếp cận của cộng đồng này, và vì vậy Telfar mang một giá trị đáng được tôn vinh. Tuy nhiên, nó vẫn không thể thay được vấn đề quan trọng nhất: liệu da thuần chay có bền hơn da thật không?
Trong số những thứ khác, các lựa chọn thay thế cho da cho đến nay phần lớn có nguồn gốc từ nhiên liệu hóa thạch, vật liệu tổng hợp thường chứa polyurethane hoặc PVC. Thời trang thuần chay đang là một thị trường phát triển mạnh với định giá khoảng 25 triệu USD, đang trên đà đạt mức 45 triệu USD vào năm 2025 và tạo ra nhiều cú click chuột hơn 75% chỉ tính riêng từ năm 2021 đến năm 2022, theo Lyst. Đây là một giải pháp thay thế không tàn ác nhưng vẫn gây ô nhiễm, loại trừ 18% lượng khí thải carbon toàn cầu của ngành công nghiệp thịt (nguồn cung cấp da chính của các thương hiệu) và có ít hơn 1/3 tác động môi trường trong sản xuất so với da thật, theo một năm 2018 báo cáo từ Kering. Nhưng thực tế vẫn là, một khi đã được sản xuất, quần áo làm từ nhựa hoặc các chất dẫn xuất của nó phải mất nhiều năm để phân hủy bằng cách thải ra môi trường các hóa chất độc hại.
Và mặc dù thế giới thời trang xa xỉ đã bắt đầu thử nghiệm các chất liệu sinh học, có nguồn gốc từ sợi nấm hoặc thực vật, thậm chí còn chứng kiến những khoản đầu tư lớn của những gã khổng lồ trên thị trường như Hermès hay Gucci, cũng đúng rằng để biện minh cho giá cả của những sản phẩm này, ngoài việc xây dựng thương hiệu đơn thuần, người ta vẫn chưa thấy những chất liệu này sẽ chịu đựng được thử thách của thời gian như thế nào. Không thể phủ nhận những nghiên cứu tiên tiến về các chất liệu có khả năng sẽ thay thế được da thật, nhưng chúng vẫn chưa đủ sẵn sàng để sản xuất ở quy mô lớn. Các nhà nghiên cứu cho rằng trong một vài năm nữa, những chất liệu thay thế cho da và da thuần chay sẽ vẫn chỉ tồn tại trong phân khúc thời trang cao cấp. Do đó, nó sẽ vẫn giữ chi phí cao và không giải quyết được những vấn đề lớn hơn, cụ thể như thời trang nhanh.
Nếu da thực sự có nguồn gốc từ động vật, thì cũng đúng là tuổi thọ cực cao của nó sẽ làm tăng giá trị của những món đồ được làm từ chất liệu này. Những tiến bộ trong khoa học báo hiệu rằng chẳng bao lâu nữa tất cả chúng ta sẽ có thể mua được sản phẩm đồ da có chất lượng cao và đồng thời có thể phân hủy sinh học với giá cả phải chăng, nhưng trong thời điểm hiện tại, tất cả những gì còn lại là câu hỏi: liệu có công bằng khi một chiếc túi mang đậm tính văn hóa như của Telfar lại có chất lượng tương đương với những chiếc túi polyester của các hãng thời trang nhanh?
Thực hiện: Lexi Han
Theo NSS Magazine